Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Sprzedawcy prądu stosują wyższą taryfę w rozliczeniach z właścicielami budynków wynajmującymi mieszkania w ramach najmu instytucjonalnego, choć faktycznymi odbiorcami są gospodarstwa domowe
• W efekcie najemca, zamiast stawki jak dla gospodarstw domowych, płaci ją podwyższoną  
• Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich kieruje pytania w tej sprawie do Ministerstwa Klimatu i Środowiska
• AKTUALIZACJA: Resort zwrócił uwagę, że przedsiębiorcy z sektora PRS nie są odbiorcami uprawnionymi, bo nie dokonują zakupu energii elektrycznej w celu jej zużycia na potrzeby gospodarstwa domowego, ale na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej
• AKTUALIZACJA2: W związku z tym, że prąd kupiony przez tego typu podmioty jest zużywany na potrzeby gospodarstw domowych, jak i z wątpliwościami związanymi ze stosowaniem przez sprzedawców prądu wyższej taryfy, BRPO prosi o stanowisko Urząd Regulacji Energetyki

Do Rzecznika wpłynął wniosek dotyczący niewspółmiernych kosztów eksploatacji prądu, ponoszonych przez najemców w budynkach wynajmu instytucjonalnego.

Wnioskodawca wskazuje, że w obowiązującym stanie prawnym dochodzi do sytuacji, w której przedsiębiorstwa energetyczne stosują w rozliczeniach z najemcami lokali mieszkalnych taryfy prądu jak dla przedsiębiorców (C11) zamiast taryfy G, jak dla gospodarstw domowych. Dotyczy to sytuacji, gdy stroną umowy na dostawę energii jest właściciel budynku mieszkalnego, który następnie dokonuje rozdzielenia lub refakturowania opłat na mieszkańców lokali (gospodarstwa domowe) jako faktycznych odbiorców energii.

Problem ten dotyczy wynajmu instytucjonalnego lokali w budynkach zamieszkania zbiorowego, gdzie zawieranie umów z operatorem energii przez samych najemców lokalu jest utrudnione. Specyfika tego najmu polega na dużej rotacji najemców, co stwarza problemy organizacyjne zarówno po stronie właściciela, czy zarządcy budynku mieszkalnego, jak i operatora energii. Najemca może sam podpisać umowę i rozliczać się na podstawie taryfy G, ale wymaga to dużego wysiłku operacyjnego po obu stronach i może rodzić dodatkowe koszty, co może w praktyce zniechęcać obie strony do tej formy najmu.

Problemem jest też brak możliwości skorzystania przez wynajmujących z tarczy ochronnej na prąd, bo operatorzy energii wskazują, że w takim wypadku nie dochodzi do zużycia energii na potrzeby gospodarstw domowych. Takie stanowisko uzasadniają tym, że odbiorcą energii na podstawie umowy z przedsiębiorcą energetycznym jest właściciel czy zarządca budynku. Natomiast pomija się istotny fakt, że energia jest kierowana na potrzeby najemcy zużywającego ją w gospodarstwie domowym, co z kolei przemawia za słusznością zastosowania taryfy G.

Biuro RPO prosi Departament Elektroenergetyki i Gazu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska o stanowisko co do zasadności stosowania w takich sytuacjach taryfy C11. Pyta też, czy planowane są zmiany w przepisach.

Wystąpienie do Urzędu Regulacji Energetyki

Resort w odpowiedzi zwrócił uwagę, że kluczowym warunkiem bycia odbiorcom uprawnionym jest posiadanie statusu odbiorcy energii elektrycznej, który ma zawartą umowę sprzedaży lub umowę kompleksową z przedsiębiorstwem energetycznym (sprzedawcą energii) i dokonuje zakupu energii elektrycznej w celu jej zużycia na potrzeby gospodarstwa domowego. Kwalifikacja do danej grupy taryfowej nie jest czynnikiem, który decyduje o możliwości objęcia rządowymi mechanizmami wsparcia.

Przedsiębiorcy z sektora PRS nie są odbiorcami uprawnionymi, gdyż wprawdzie mają zawartą umowę sprzedaży lub umowę kompleksową ze sprzedawcą energii, ale nie dokonują zakupu energii elektrycznej w celu jej zużycia na potrzeby gospodarstwa domowego, lecz na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej polegającej na wynajmowaniu lokali. Nie ulega jednak wątpliwości, że energia elektryczna zakupiona przez tego typu podmioty jest zużywana na potrzeby gospodarstw domowych.

Zgodnie z rozporządzeniem w sprawie sposobu kształtowania i kalkulacji taryf oraz sposobu rozliczeń w obrocie energią elektryczną podziału odbiorców na grupy taryfowe dokonuje się w zależności od poziomu kosztów uzasadnionych ponoszonych przez przedsiębiorstwo energetyczne na dostarczanie energii elektrycznej do tych odbiorców. Jednym z kryteriów tego podziału jest zużycie energii elektrycznej na potrzeby gospodarstw domowych.

W związku z wątpliwościami co do prawidłowości praktyki stosowania przez sprzedawców energii taryfy C11 w rozliczeniach energii zużywanej w rzeczywistości na potrzeby gospodarstw domowych BRPO prosi Departament Rynków Energii Elektrycznej i Ciepła w Urzędzie Regulacji Energetyki o stanowisko w kwestii zasadności i podstawy stosowania przez sprzedawców prądu podwyższonych stawek i opłat za energię elektryczną w rozliczeniach z przedsiębiorcami z sektora PRS, wynajmującymi mieszkania na rzecz gospodarstw domowych.

IV.7215.137.2023