Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Policjanci ze strażackiego wysięgnika obserwowali osoby przebywające w wynajętym mieszkaniu 
• Takie działanie ingeruje m.in. w konstytucyjne prawo do ochrony życia prywatnego
• RPO prosi Komendanta Stołecznego Policji o wyjaśnienia i wskazanie podstaw prawnych i faktycznych tych czynności
• AKTUALIZACJA: Tego dnia istniało ryzyko ataków o charakterze terrorystycznym – odpowiada KSP. Podnośnika użyto, by sprawdzić czy jest realne zagrożenie bezpieczeństwa osób biorących udział w uroczystościach na pobliskim pl. Piłsudskiego, m.in. ochranianych przez SOP.  
• KSP informuje, że funkcjonariusze nie mogli skomunikować się z mieszkańcami jednego z mieszkań, a odgłosy zza zamkniętych drzwi świadczyły, że jest tam grupa osób uciszających się nawzajem. Na drzwiach na piętro był zaś napis „Remont”, ale administrator budynku zaprzeczył, aby go planowano. Po stwierdzeniu braku zagrożeń policjanci zakończyli działania.

Na podstawie informacji medialnych Rzecznik Praw Obywatelskich podjął sprawę użycia strażackiego wysięgnika przez Policję 10 stycznia 2023 r. Chodzi o obserwowanie przez policjantów z tego wysięgnika osób przebywających w mieszkaniu w okolicy pl. Piłsudskiego w Warszawie.

Takie działanie ingerowało w sferę praw i wolności obywatelskich, w tym w konstytucyjne prawo do ochrony życia prywatnego (art. 47 Konstytucji RP). Ingerencja taka jest możliwa, ale zawsze musi mieć podstawę w obowiązującym prawie.

Z informacji medialnych wynika, że obserwacja mieszkania nie była powiązana z interwencją Policji. Tymczasem zgodnie z ustawą o Policji obserwowanie i rejestrowanie przez funkcjonariuszy obrazu lub dźwięku w miejscach innych niż publiczne jest możliwe w trakcie interwencji.

Dlatego ZRPO Stanisław Trociuk prosi komendanta stołecznego policji nadinsp. Pawła Dzierżaka o wyjaśnienia oraz podanie podstaw faktycznych i prawnych podjętych czynności.

Odpowiedź Komendanta Stołecznego Policji

W odpowiedzi na pismo l.dz. 11.519.43.2023.AN z dnia 12 stycznia 2023 r., w sprawie działań podejmowanych przez funkcjonariuszy Policji w dniu 10 stycznia 2023 r. w Warszawie wobec osób przebywających w mieszkaniu w okolicy placu Piłsudskiego, uprzejmie informuję, że funkcjonariusze Policji w dniu 10 stycznia 2023 r. w ramach realizacji ustawowych zadań Policji prowadzili działania w formie akcji policyjnej ukierunkowane na zabezpieczenie przebiegu uroczystości i zgromadzeń odbywających się na terenie m.st. Warszawy.

W dniu 10 stycznia 2023 r. na terenie m. st. Warszawy w rejonie Traktu Królewskiego oraz placu Marszałka Józefa Piłsudskiego miało miejsce cykliczne zgromadzenie, w ramach którego odbywały się uroczystości o charakterze religijnym z udziałem osób podlegających ochronie funkcjonariuszy Służby Ochrony Państwa, które zabezpieczane były przez Policję w ramach akcji policyjnej. Z uwagi na powyższe, na wniosek uprawnionego organu został wyłączony ruch pieszy i kołowy w rejonach przyległych do miejsc odbywania się przedmiotowych uroczystości, w celu zapewnienia właściwego poziomu realizacji sprawdzeń minersko-pirotechnicznych oraz poziomu bezpieczeństwa osób ochranianych przez tę formację.

Należy w tym miejscu podkreślić, że w dniu 10 stycznia 2023 r. na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej obowiązywało Zarządzenie nr 388 z dnia 30 listopada 2022 r. w sprawie wprowadzenia drugiego stopnia alarmowego (2 stopień BRAVO) wydane przez Prezesa Rady Ministrów na podstawie art. 16 ust. 1 Ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o działaniach antyterrorystycznych. W wyniku analizy zagrożeń, przeprowadzonej na potrzeby Planu Działania Dowódcy wymienionej akcji policyjnej wskazano, że istnieje ryzyko wystąpienia ataków o charakterze terrorystycznym.

W związku z powyższym m.in. przeprowadzono rekonesans i rozpoznanie w odniesieniu do zabudowy położonej w sąsiedztwie miejsca odbywających się uroczystości. Podjęte czynności wykazały, że na jednej z antresol budynku przy ul. Królewskiej 23, wychodzącej w kierunku placu Marszałka Józefa Piłsudskiego, zamknięte są drzwi umożliwiające dostęp na piętro, a szyby w drzwiach oklejone są czarnymi workami opatrzonymi białą kartką z napisem „REMONT", z informacji przekazanych przez administratora przedmiotowego obiektu, z którym obecni na miejscu funkcjonariusze nawiązali kontakt wynikało, że w tym dniu w budynku nie były planowane prace remontowe.

Mając na uwadze obowiązujący stopień alarmowania i zagrożenie terrorystyczne, a także niejasne przesłanki dotyczące oklejenia drzwi wejściowych na jedno z pięter przedmiotowego budynku, zasadne było dokonanie sprawdzenia w tym zakresie. W celu przeprowadzenia tego działania policjanci nawiązali kontakt z lokatorami mieszkań na tym piętrze, którzy również nie mieli wiedzy na temat rzekomego remontu. Jedynym mieszkaniem, z którego mieszkańcami nie udało się skomunikować, był lokal nr 22. Odgłosy dobiegające zza zamkniętych drzwi wymienionego mieszkania jasno wskazywały, że wewnątrz lokalu znajduje się bliżej nieokreślona grupa osób. Funkcjonariusze dokonujący sprawdzenia w trakcie stukania do drzwi usłyszeli, że przebywające w lokalu osoby uciszają się nawzajem. Wszelkie próby nawiązania kontaktu z osobami przebywającymi w mieszkaniu nr 22 budynku przy ul. Królewskiej 23 nie przyniosły efektu.

Biorąc pod uwagę powyższe, przy użyciu środka technicznego w postaci podnośnika Państwowej Straży Pożarnej, funkcjonariusze Policji zostali wyniesieni na wysokość okien lokalu nr 22, które znajdowały się w bezpośrednim sąsiedztwie odbywających się uroczystości, w celu dokonania sprawdzenia w zakresie istnienia realnego zagrożenia bezpieczeństwa osób biorących udział w uroczystościach, wśród których znajdowały się m.in. osoby ochraniane przez Służbę Ochrony Państwa.

Funkcjonariusze z zewnątrz dokonali sprawdzenia, w wyniku którego zauważyli przebywającą we wskazanym mieszkaniu grupę około 7 osób, znanych policjantom jako osoby dążące do zakłócenia wcześniej odbywających się zgromadzeń. Po zakończeniu sprawdzenia i stwierdzeniu braku zagrożeń, policjanci zakończyli czynności służbowe i działania w tym zakresie.

Nadmienić należy, że działania Policji realizowane w dniu 10 stycznia 2023 r. w ramach akcji policyjnej podejmowane były na terenie bezpośrednio przyległym do obszaru zabezpieczanego przez Policję odbywającego się wówczas zgromadzenia cyklicznego gdzie wśród jego uczestników znajdowały się m.in. osoby ochraniane przez Służbę Ochrony Państwa i znajdują umocowanie w poniżej wymienionych uregulowaniach prawnych:

• ustawa z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji art. 1 ust. 2 pkt 1-3,
• art. 15 ust. 1 pkt 9a wskazanej powyżej ustawy,
• art. 21 pkt 6 ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o Służbie Ochrony Państwa,
• Zarządzenie Prezesa Rady Ministrów nr 388 z dnia 30 listopada 2022 r. w sprawie wprowadzenia drugiego stopnia alarmowego (2 stopień BRAVO).

II.519.43.2023