Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Funkcjonariusze mieli zastosować wobec protestujących środki przymusu bezpośredniego oraz uniemożliwić im głośną manifestację ich poglądów
• Rzecznik Praw Obywatelskich prosi Komendanta Stołecznego Policji o wyjaśnienia
• AKTUALIZACJA: W ocenie przełożonego policjantów ich działania zostały przeprowadzone właściwie i zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa - odpowiedział komendant 
• Policjanci respektowali prawo do przeprowadzenia zgromadzenia zgłoszonego w trybie uproszczonym i wygłaszania poglądów przez jego uczestników, a czynności ograniczały się wyłącznie do osób, które naruszyły obowiązujący porządek prawny 

Do RPO wpłynęła skarga obywatela zaniepokojonego interwencją 10 października 2022 r. wobec protestujących w okolicach pomnika Ofiar Tragedii Smoleńskiej 2010 r.

Ze skargi wynika, że funkcjonariusze mieli zastosować wobec protestujących środki przymusu bezpośredniego oraz uniemożliwić im głośną manifestację ich poglądów.

W piśmie do komendanta stołecznego policji nadinsp. Pawła Dzierżaka zastępca RPO Stanisław Trociuk przypomina, że RPO wielokrotnie zwracał uwagę, iż państwo powinno chronić wolność organizowania zgromadzeń spontanicznych i kontrdemonstracji, a środki przymusu wobec kontrmanifestacji powinny być stosowane jedynie wówczas, gdy traci ona pokojowy charakter.

W związku z tym ZRPO prosi Komendanta o informacje w sprawie interwencji, zwłaszcza o wskazanie przyczyny zastosowania środków przymusu bezpośredniego.

Odpowiedź nadinsp. Pawła Dzierżaka

W odpowiedzi na pismo l.dz. VII.6I3.5.2O22.MM z dnia 21 października 2022 r. w sprawie interwencji podjętej przez Policję w dniu 10 października 2022 r. wobec osób protestujących w okolicach Pomnika Ofiar Tragedii Smoleńskiej 2010 r. informuję, że w ramach zarządzonej akcji policyjnej „PAŹDZIERNIK” policjanci realizowali wówczas zadania służbowe w rejonie placu marsz. J. Piłsudskiego - wyłączonego z ruchu przez Służbę Ochrony Państwa, na którym odbywało się zgromadzenie cykliczne oraz uroczystości o charakterze państwowym. Funkcjonariusze zobowiązani byli m. in. do reagowania na przestępstwa i wykroczenia oraz ujawniania osób przenoszących podejrzane pakunki, bagaże, bądź mogących wnieść niebezpieczne przedmioty w miejsce odbywającego się zgromadzenia.

Przed rozpoczęciem wskazanego zgromadzenia cyklicznego, grupa osób, które zebrały się w Ogrodzie Saskim by uczestniczyć w zgłoszonym w trybie uproszczonym zgromadzeniu, została pouczona przez policjantów o prawach i obowiązkach uczestników zgromadzenia, a osoby posiadające urządzenia nagłaśniające zostały ponadto poinformowane o tym, że w przypadku zakłócenia porządku prawnego i dopuszczenia się czynów zabronionych, urządzenia nagłaśniające służące do popełnienia wykroczenia mogą zostać odebrane i zabezpieczone, celem przeprowadzenia czynności wyjaśniających w sprawach o wykroczenie.

W grupie zgromadzonych osób przebywali Pan Arkadiusz Sz. oraz Pan Tadeusz K., którzy zlekceważyli wcześniejsze pouczenia policjantów i podczas trwania niezakazanego zgromadzenia cyklicznego, usiłowali zakłócić jego przebieg, wykrzykując hasła przez urządzenia nagłaśniające w kierunku zgromadzenia, czym dopuścili się popełnienia wykroczenia określonego w art. 52 § 2 pkt 1 ustawy z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń. Wymienieni nie reagowali na wezwania policjantów do zachowania zgodnego z prawem i pomimo uprzedzenia o możliwości użycia środków przymusu bezpośredniego stawiali czynny i bierny opór uniemożliwiając prawidłowe przeprowadzenie interwencji. W związku z powyższym wobec mężczyzn funkcjonariusze Policji użyli środków przymusu bezpośredniego poprzez zastosowanie siły fizycznej, w tym chwytów obezwładniających, celem udaremnienia kontynuowania zakłócania legalnego zgromadzenia oraz odebrania urządzeń nagłaśniających, które stanowiły narzędzia do popełnienia wykroczeń i które zostały zabezpieczone jako dowód do prowadzonego postępowania.

Podkreślić należy, że policjanci w trakcie interwencji respektowali prawo do przeprowadzenia zgromadzenia zgłoszonego w trybie uproszczonym i wygłaszania poglądów przez jego uczestników, a podjęcie czynności służbowych ograniczało się wyłącznie do osób, które swoim zachowaniem naruszyły obowiązujący porządek prawny i wobec których istniały uzasadnione podstawy do sporządzenia wniosku o ukaranie za popełnione wykroczenia.

W ocenie przełożonego policjantów przeprowadzających przedmiotową interwencję, działania zostały przeprowadzone właściwie i zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa.

VII.613.5.2022