Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Nadal nierozwiązany pozostaje problem polskich obywateli za granicą, którzy nie mogą umówić się na wizytę w konsulatach po nowy paszport. Problem dotyczy głównie Wielkiej Brytanii i Argentyny
• Powody to wadliwie działający system e-Konsulat i działalność nielegalnych pośredników, którzy za opłatą oferują miejsca na wizyty w konsulatach
• Utrudnia to Polakom za granicą codzienne funkcjonowanie i pozbawia prawa do dokumentu paszportowego
• RPO Marcin Wiącek po raz kolejny interweniuje w Ministerstwie Spraw Zagranicznych i proponuje czasowe wprowadzenie zastępczej możliwości rejestracji na wizyty w konsulatach

Obywatele RP przebywający poza Polską od ponad dwóch lat regularnie skarżą się Rzecznikowi Praw Obywatelskich na brak możliwości umówienia się na wizytę w konsulatach z powodu wadliwie działającego systemu e-Konsulat.

Pomimo wystąpień Rzecznika do Ministra Spraw Zagranicznych, jak i poszczególnych konsulów, sytuacja nie uległa zmianie i w dalszym ciągu wpływają skargi od osób, które nie mają możliwości umówienia się na wizytę w konsulacie. Skargi te dotyczą konsulatów w na terenie Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej oraz Argentyny.

Problem w dalszym ciągu polega na tym, że po rozpoczęciu zapisów na wizytę, wolne miejsca znikają w kilka sekund, co powoduje, że w praktyce wielu obywateli od wielu miesięcy nie ma możliwości umówienia się. A większość wnioskodawców próbuje umówić się na wizytę w konsulacie w celu uzyskania nowego paszportu.

W rezultacie często przez wiele miesięcy są oni pozbawieni paszportu, co utrudnienia im codzienne funkcjonowanie, w tym wykonywanie pracy poza Polską, oraz uniemożliwia wyjazd z państwa, w którym przebywają. Taka sytuacja powoduje nieuzasadnione pozbawienie prawa do posiadania dokumentu paszportowego.

Jak wynika z pism od konsulów i z samych wniosków, wadliwe funkcjonowanie systemu zapisów na wizyty w konsulatach związane jest w znacznej mierze z działalnością nielegalnych pośredników, którzy przejmują wolne miejsca i następnie proponują ich odsprzedanie. Na działalność nielegalnych pośredników wskazywał też Departament Konsularny MSZ oraz konsul z Ambasady RP w Buenos Aires.

W związku z tym RPO Marcin Wiącek prosi ministra Radosława Sikorskiego o informacje na temat działań w celu rozwiązania problemu udziału tzw. pośredników paszportowych w procedurze rejestracji terminów wizyt w konsulatach oraz zapewnienia sprawnego funkcjonowania systemu e-Konsulat.

Jednocześnie Rzecznik proponuje czasowe wprowadzenie zastępczej możliwości rejestracji na wizyty w konsulatach na terenie Wielkiej Brytanii oraz w Argentynie w celu zapewnienia możliwości realizacji prawa do posiadania dokumentu paszportowego dla obywateli polskich przebywających w tych państwach. Takie rozwiązanie powinno funkcjonować do czasu wyeliminowania działalności nielegalnych pośredników i innych problemów wpływających na możliwość umówienia się na wizytę w konsulacie.

VII.534.15.2024