Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Regulamin Łazienek Królewskich w Warszawie zakazuje wprowadzania zwierząt domowych
• Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich zwraca się do Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego o zbadanie zgodności tych przepisów regulaminu z prawem

Do Rzecznika wpłynęła skarga na Regulamin Ogrodu Muzeum Łazienki Królewskie, który zakazuje wprowadzania zwierząt domowych na teren ogrodu. W ocenie skarżącego wykracza to poza standardy dopuszczalnej ingerencji w prawa i wolności obywatelskie właścicieli zwierząt domowych, w tym psów.

Regulamin ten jest załącznikiem do zarządzenia Nr 29/2019 Dyrektora Muzeum Łazienki Królewskie z 25 kwietnia 2019 r., wydanego na podstawie Statutu Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie nadanego zarządzeniem Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z 22 grudnia 2017 r.

W doktrynie wskazuje się, że minister nadaje muzeum statut w drodze zarządzenia, a zatem aktem kierownictwa wewnętrznego, niebędącym źródłem prawa powszechnie obowiązującego. Również zarządzenia dyrektora muzeum państwowego, w tym regulaminy, są aktami o charakterze wewnętrznym i powinny zawierać unormowania kierowane wyłącznie do podmiotów, które są mu podporządkowane organizacyjnie lub służbowo.

Skoro akty prawa wewnętrznego obowiązują tylko jednostki organizacyjne podległe organowi je wydającemu, to nie mogą one zawierać norm kształtujących sytuację prawną wszystkich kategorii adresatów, w tym obywateli, którzy nie są zależni od tego organu. Akty prawa wewnętrznego nie mogą regulować zagadnień, które zostały zarezerwowane dla materii ustawy, rozporządzenia albo aktu prawa miejscowego, a przez to nie mogą również ingerować w wolności i prawa jednostki działającej poza sferą objętą podległością organizacyjną.

Tymczasem postanowienia Regulaminu Ogrodu Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie zawierają m.in. zakaz wprowadzania zwierząt domowych, a także przynoszenia i porzucania tych zwierząt, czyli są adresowane do podmiotów spoza układu organizacyjnego podległego organowi, który wydał ten akt i kształtują sytuację prawną tych podmiotów. W istocie unormowania te mają charakter powszechnie obowiązujący, a zatem są sprzeczne z art. 93 ust. 1 Konstytucji.

Dyrektor Zespołu Prawa Administracyjnego i Gospodarczego BRPO Piotr Mierzejewski zwraca się do dyrektora Departamentu Dziedzictwa Kulturowego MKiDN Piotra Szpanowskiego o zbadanie zgodności tych przepisów Regulaminu z prawem i rozważenie ich wyeliminowania.

V.7204.69.2022