Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Uregulowanie prowadzenia działalności gospodarczej polegającej na świadczeniu pomocy prawnej jest przedmiotem petycji Naczelnej Rady Adwokackiej do Senatu
• Rzecznik praw obywatelskich Marcin Wiącek przedstawia uwagi w tej sprawie przewodniczącemu Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji Aleksandrowi Pociejowi

Naczelna Rada Adwokacka 14 września 2022 r. złożyła do Senatu petycję, wraz z projektem ustawy, (P10-65/22) w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej i przyjęcia ustawy o szczególnych zasadach prowadzenia działalności gospodarczej polegającej na świadczeniu pomocy prawnej.

Petycja  jest na etapie rozpoznawania przez Komisję Praw Człowieka, Praworządności i Petycji. Nie podjęto jeszcze prac nad projektem. Przewodniczący komisji zwrócił się do RPO o stanowisko.

Rzecznik z dużym zadowoleniem przyjął inicjatywę NRA. Zasadniczy cel projektu jest bowiem niezwykle istotny z punktu widzenia zapewnienia odpowiednich standardów ochrony praw konsumenta. A profesjonalna i rzetelna pomoc prawna zapewniana konsumentom wpisuje się w te standardy.

Projekt w pewnym zakresie reguluje problem, który RPO sygnalizował – braku regulacji działalności firm odszkodowawczych, które świadczą usługi w zakresie dochodzenia roszczeń od ubezpieczycieli na rzecz poszkodowanych.

Zagwarantowanie odpowiednich usług prawnych jest ważne również z punktu widzenia obywateli prowadzących działalność gospodarczą lub zawodową. Mógłby bowiem zapobiec negatywnym konsekwencjom przy niewłaściwie udzielanych poradach prawnych.

Podczas dalszych prac nad projektem należy mieć na uwadze konsekwencje, jakie po zmianach mogą ponieść działające na rynku usług prawnych podmioty, które  świadczą usługi prawne, a nie spełniają przesłanek wymaganych w projekcie. Nabiera to szczególnego znaczenia w kontekście przewidzianego w projekcie niezbyt długiego okresu na przygotowanie się do wykonania jego postanowień.

Uporządkowanie rynku pomocy prawnej w Polsce leży w interesie obywateli. Należy jednak zwrócić uwagę, że projekt może wpływać na funkcjonowanie i działalność wielu podmiotów. Wymaga on szerokich konsultacji społecznych, aby poznać stanowisko instytucji i podmiotów, których zmiany będą dotyczyły. 

Projekt powiązany jest z innymi ustawami regulującymi  problematykę usług prawnych. Wprowadza zmiany m.in. w  kodeksach:  postępowania cywilnego oraz postępowania karnego czy ustawach o Krajowym Rejestrze Sądowym,  Prawie o postępowaniu przed sądami administracyjnymi,  o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy. 

Konieczne wydaje się też zasięgnięcie zainteresowanych obywateli, zarówno korzystających z pomocy prawnej, jak i świadczących ją na rynku usług prawnych.

RPO wyraża nadzieję, że uwagi do petycji okażą się pomocne.

V.7108.29.2023