Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Regulamin Polskiego Związku Motorowego ograniczył żużlowcom, którzy nabyli polskie obywatelstwo, prawo do reprezentowania Polski w krajowej lidze żużlowej
• Sportowcy ci jako Polacy mogą występować po 2 latach od nabycia obywatelstwa
• Składy w zawodach żużlowych muszą natomiast zawierać minimalną liczbę polskich zawodników. Wstępowanie w charakterze cudzoziemca poważnie zatem ogranicza możliwość rywalizacji
• Biuro RPO zwraca uwagę prezesowi PZM Michałowi Sikorze, że narusza to prawo sportowców do konstytucyjnej wolności korzystania z dóbr kultury, w tym sportu

Dyrektor Zespołu Prawa Konstytucyjnego, Międzynarodowego i Europejskiego w Biurze RPO Mirosław Wróblewski podkreśla w piśmie, że w polskim prawie obowiązuje zasada wyłączności obywatelstwa. Zgodnie z nią obywatel polski, jeżeli posiada jednocześnie obywatelstwo innego państwa, jest w świetle polskiego prawa traktowany wyłącznie jako obywatel polski. Na jego sytuację prawną nie może wpływać fakt posiadania jakiegokolwiek innego obywatelstwa.

Wyjątki od tej zasady dopuszczalne są jedynie w wyjątkowych przypadkach. Gdy jednocześnie ograniczają one dostęp do konstytucyjnych wolności i praw, muszą być umocowane w ustawie i wynikać z konieczności ochrony interesu publicznego – zgodnie z art. 31 ust. 3 Konstytucji. 

Prawo do uczestnictwa w zawodach sportowych jest natomiast elementem wolności korzystania z dóbr kultury, wyrażonej w art. 73 Konstytucji. Ograniczać je można zatem wyłącznie w zgodzie z rygorystycznym, konstytucyjnym kluczem.  

Reguły te dotyczą również regulaminów związków sportowych, ponieważ ustawa o sporcie nadaje im wyłączne prawo do ustanawiania i realizacji reguł organizacyjnych we współzawodnictwie sportowym organizowanym przez związek. 

Występując w roli gospodarza dyscypliny sportowej, związki mają zatem obowiązek kształtowania reguł rozgrywek bez ograniczeń, które nie byłyby ustawowo przewidziane. Natomiast ustawa o sporcie nie zawiera norm dających podstawę do ograniczenia dostępu do zawodów z uwagi na długość posiadania polskiego obywatelstwa.

VII.715.9.2023