Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• RPO złożył skargę kasacyjną w sprawie, w której fiskus nałożył podatek od spadku w 10 lat od jego nabycia. Fiskus twierdził, że ma podstawy do wznowienia obowiązku podatkowego wynikające z art. 6 ustawy o spadkach i darowiznach – zdaniem RPO niesłusznie.
• Pani K. owdowiała w 2009 r. Sądziła, że skoro mieszkała z mężem w jednym mieszkaniu, to jako osoba najbliższa zwolniona jest z podatku od spadku, który formalnie nabyła, i nic nie musi robić. Nie miała do końca racji, ale od tego czasu minęło 10 lat i zobowiązanie podatkowe formalnie się przedawniło. W 2020 r. pani K. złożyła jednak zeznanie podatkowe SD-3 o nabyciu rzeczy i urząd skarbowy uznał, że dzięki temu ma podstawę do wznowienia obowiązku podatkowego. Pani K. dostała decyzję zobowiązującą ją do zapłaty prawie 2 tys. zł podatku.
• Odwołanie się do izby administracji skarbowej a następnie do sądu administracyjnego nie przyniosło efektu: decyzja została utrzymana.

RPO złożył więc w tej sprawie skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Twierdzi, że skarbówka źle interpretuje przepisy podatkowe.

Ustawa o spadkach i darowiznach mówi, że obowiązek podatkowy powstaje w momencie przyjęcia spadku (orzeczenia sądu w tej sprawie). Tak stanowi art. 6 ustawy o spadkach i darowiznach. W drugim zdaniu przepis ten mówi też, że obowiązek podatkowy może się liczyć od momentu, gdy podatnik po raz pierwszy powołał się przed organem skarbowym na fakt posiadania danego majątku („powołanie się podatnika”).

Zdaniem RPO jednak do „powołania się podatnika” nie może dojść w takiej sytuacji, w jakiej była pani K. „Powołanie się podatnika” może bowiem nastąpić np. w trakcie postępowania podatkowego, kiedy podatnik ujawnia fakt nabycia majątku w celu uniknięcia obciążenia innym podatkiem.

W przypadku pani K. sytuacja jest jasna: czas na zapłacenie podatku liczył się od momentu uprawomocnienia się postanowienia sądu o nabyciu spadku. Stało się w 2010 r.  zatem podatek już się przedawnił.

V.511.687.2020