Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Rzecznik Praw Obywatelskich wystąpił do Ministra Sportu i Turystyki w sprawie zastrzeżeń dotyczących nowych przepisów ustawy o sporcie. O interwencję w tej sprawie zwrócili się przedstawiciele polskich związków sportowych w dyscyplinach nieolimpijskich, którzy zostali pozbawieni statusu polskiego związku sportowego. Skarżący uznają to rozwiązanie za niekonstytucyjne oraz dyskryminujące około 250 tysięcy osób (przede wszystkim dzieci i młodzież) uprawiających sporty nieolimpijskie.

Zgodnie z przepisami ustawy o sporcie, do wniosku o wyrażenie zgody na utworzenie polskiego związku sportowego należy dołączyć zaświadczenie o przynależności do międzynarodowej federacji sportowej działającej w sporcie olimpijskim lub paraolimpijskim lub innej uznanej przez Międzynarodowy Komitet Olimpijski. W przypadku niedostarczenia takiego zaświadczenia, minister właściwy do spraw kultury fizycznej odmawia wyrażenia zgody na utworzenie związku. O tym, czy dany związek może zostać utworzony decyduje więc w istocie nie polski ustawodawca – bądź upoważniony organ władzy publicznej, a w szczególności Minister Sportu i Turystyki – lecz Międzynarodowy Komitet Olimpijski (dalej: MKOl), który jest międzynarodową organizacją pozarządową i nie podlega polskiemu prawu.

Tym samym związki sportowe ubiegające się o uzyskanie statusu polskiego związku sportowego są pozbawione możliwości jednoznacznego określenia – na podstawie prawa powszechnie obowiązującego – wszystkich kryteriów, jakie muszą spełnić. Kryteria te kształtuje bowiem MKOl w ramach podejmowania decyzji o nadaniu właściwego statusu dla danego sportu. Wskazane uregulowanie może stanowić naruszenie zasady ochrony zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa, gdyż określenie warunków posiadania statusu polskiego związku sportowego jest niejasne oraz wątpliwe w kontekście zasady pewności prawa.

Związki, które nie przynależą do właściwej międzynarodowej federacji sportowej stają się – na podstawie decyzji ministra właściwego do spraw kultury fizycznej – organizacjami sportowymi działającymi w formie związku stowarzyszeń, co niesie za sobą daleko idące skutki. Między innymi możliwe jest sukcesywne pogorszenie się standardów działania tych związków. Wprowadzone regulacje pozbawią związki prawa do wyłącznej organizacji oficjalnych mistrzostw Polski i Pucharów Polski, ustanawiania reguł sportowych, w tym klas sportowych, powoływania kadry narodowej i przygotowania jej do mistrzostw świata lub mistrzostw Europy, reprezentowania danego sportu w międzynarodowych organizacjach sportowych.

Radykalnie zmniejszy się również możliwość oddziaływania ministra właściwego do spraw kultury fizycznej na działalność przekształconych związków, a przez to na rozwój danej dyscypliny sportu. Nadzór nad związkami stowarzyszeń będzie sprawowany tylko pod względem legalności ich działania przez starostę właściwego ze względu na siedzibę stowarzyszenia.

Ponadto – zdaniem skarżących – wskazane uregulowania ustawy o sporcie spowodują zdeprecjonowanie osiągnięć organizacyjnych, szkoleniowych i sportowych oraz tradycji dotychczasowych związków.