Sprawa pani Angeliki: koszty dowozu do szkoły dziecka z niepełnosprawnością
Sprawa pani Angeliki
Rzecznik Praw Obywatelskich przyłączył się do postępowania przed sądem rejonowym w Krakowie w sprawie kosztów dowozu dziecka z niepełnosprawnością do szkoły. Gmina uważa, że zwrot kosztów dla rodzica obejmuje tylko jego przejazdy wraz z dzieckiem. RPO podzielił pogląd matki dziecka, że wsparcie dotyczyć powinno także powrotu samego rodzica ze szkoły i jazdy do niej po dziecko.
Stan faktyczny:
Pani Angelika jest matką niepełnosprawnej córki, która uczy się w szkole specjalnej. Może dowozić córkę do szkoły sama lub za pomocą bezpłatnego transportu organizowanego przez gminę. Pani Angelika zdecydowała się dowozić córkę sama - gmina ma obowiązek zwrócić jej koszty transportu, bo dowóz niepełnosprawnego dziecka ma być bezpłatny. Przepisy nie precyzują jednak, czy gmina ma zwracać pieniądze za dwa kursy dziennie, czy cztery.
Pani Angelika pozwała gminę miejską Krakowa o zwrot kosztów czterech przejazdów. Gmina twierdziła, że może zwracać tylko za dwa. Rzecznik jest zdania, że zwrot należy się za cztery kursy. Argumentował, że rodzic ponosi koszty w związku z dostarczeniem dziecka do szkoły, a intencją ustawodawcy było ułatwienie uczniom z niepełnosprawnościami realnego dostępu do edukacji i zwolnienie ich z wszelkich kosztów z tego tytułu.
Stan sprawy:
12 lipca 2017 r. Sąd Rejonowy dla Krakowa-Śródmieścia zobowiązał gminę do zawarcia z matką dziecka umowy, zgodnie z którą zobowiąże się do zwrotu czterech przejazdów dziennie. W apelacji gmina wniosła o oddalenie pozwu. RPO wniósł o oddalenie apelacji jako całkowicie bezzasadnej.
14 lutego 2018 r. Sąd Okręgowy w Krakowie prawomocnie oddalił apelację. Przychylił się do argumentacji Rzecznika, uznając że co prawda przepisy są nieprecyzyjne, ale należy je interpretować zgodnie z celem ich wprowadzenia.
Dlaczego sprawa jest istotna dla RPO?
Rzecznik Praw Obywatelskich pełni w Polsce funkcję niezależnego organu do sprawy realizacji zasady równego traktowania, a także organu monitorującego wdrażanie postanowień Konwencji ONZ o prawach osób z niepełnosprawnościami. Zgodnie z art. 24 Konwencji Polska jest zobowiązana do zapewnienia uczniom z niepełnosprawnościami prawa do edukacji bez dyskryminacji i na zasadzie równości. Zapewnienie dojazdu takich uczniów do szkół jest realizacją tego prawa.
RPO wystąpił też do Ministerstwa Edukacji Narodowej, aby tak zmieniło przepisy, by było jasne, że wsparciu podlega cała droga do szkoły - i dziecka z rodzicem, i samego rodzica.
Skąd RPO wie o sprawie?
Wniosek obywatelki.
Argumenty prawne RPO
Patrz – załączony dokument
Numer sprawy:
XI.7036.40.2016