Biuletyn Informacji Publicznej RPO

7 października Komitet Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych ONZ wydał rekomendacje dotyczące Polski. Odnoszą się one do takich obszarów, jak: ochrona praw człowieka, równe traktowanie, warunki zatrudnienia, bezrobocie, związki zawodowe, zabezpieczenie społeczne, praca w szarej strefie, przemoc domowa, opieka nad dziećmi, ubóstwo, mieszkalnictwo, dostęp do służby zdrowia, walka z narkomanią, edukacja i dostęp do kultury. W sumie dokument zawiera kilkadziesiąt opinii i zaleceń.

Komitet ONZ rekomenduje między innymi:

• zapewnienie niezależności Rzecznika Praw Obywatelskich. Zdaniem Komitetu, RPO powinien być wyposażony w wystarczające zasoby ludzkie i techniczne niezbędne do skutecznego wypełniania swego mandatu, szczególnie w odniesieniu do praw gospodarczych, społecznych i kulturalnych;
• dostosowanie Ustawy o wdrożeniu niektórych przepisów Unii Europejskiej w zakresie równego traktowania z 2010 roku do postanowień Paktu w zakresie w jakim nie przyznaje ona ochrony wybranym grupom społecznym;
• przegląd ustawodawstwa i różnych programów dla osób bezrobotnych, w tym aktywizujących i integrujących społeczność romską;
• stopniowe redukowanie zatrudnienia na podstawie umów czasowych;
• zwiększenie zasobów i kompetencji Państwowej Inspekcji Pracy;
• wyeliminowanie różnic w wynagrodzeniu za tę samą pracę poprzez m.in. wzmacnianie transparentności płac, szczególnie w sektorze publicznym;
• zapewnienie ofiarom przemocy domowej natychmiastowej ochrony oraz skuteczne egzekwowanie nakazów wydawanych wobec sprawców przemocy w rodzinie;
• podniesienie podatków na tzw. jedzenie śmieciowe i napoje słodzone;
• rozszerzenie dostępności opioidowych terapii zastępczych dla osób leczonych z uzależnienia od tego typu narkotyków.

Komitet Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych realizuje kontrolę wykonywania Międzynarodowego Paktu Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych. Polska ratyfikowała Pakt w 1977 r. Zobowiązuje on państwa – strony do niedyskryminowania przy gwarantowaniu wymienionych w nim praw (ze względu na rasę, kolor skóry, płeć, język, religię, poglądy polityczne lub inne, pochodzenie, sytuację majątkową, urodzenie, czy jakiekolwiek okoliczności) oraz do zagwarantowania równości kobiet i mężczyzn w korzystaniu z praw gospodarczych, społecznych i kulturalnych.

Ocena wykonywania Paktu przeprowadzana jest na podstawie składanych przez poszczególne państwa sprawozdań. Są one sporządzane przy wykorzystaniu kwestionariusza opracowanego przez Komitet i przedkładane w kilkuletnich odstępach. Poza sprawozdaniem krajowym członkowie komitetu dysponują także uwagami organizacji pozarządowych. Uwagi organizacji pozarządowych przekazane Komitetowi przed terminem rozpatrzenia sprawozdania udostępniane są państwu.

Po wstępnym rozpatrzeniu sprawozdania Komitet spotyka się z delegacją rządową. Następnie Komitet przyjmuje wnioski końcowe, zawierające ocenę wdrażania postanowień Paktu przez dane państwo (aspekty pozytywne, problemy) oraz zalecenia co do sposobu rozwiązania problemów. Zalecenia nie są wiążące dla państw.

Poniżej załączamy pełną wersję dokumentu w języku angielskim oraz polskie tłumaczenie.