Jak polepszyć rozpatrywanie petycji obywateli. Rzecznik pisze do senackiej komisji
- Obywatel, który wniósł petycję do Senatu, skarży się na niemożność wzięcia udziału w obradach komisji, która ja rozpatruje
- Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca się do przewodniczącego Komisji Petycji Senatu RP o wprowadzenie zasady, że na obrady komisji rozpatrującej daną petycję wzywa się jej autora, z prawem do zabrania głosu
RPO Marcin Wiącek napisał w tej sprawie do przewodniczącego komisji sen. Roberta Mamątowa.
Obywatel zasygnalizował RPO problemy z procedowaniem w Senacie petycji wniesionych w jego poprzedniej kadencji. Problemy te są możliwe także w obecnej kadencji.
Jak wskazuje obywatel, po złożeniu petycji podmiot ja wnoszący otrzymywał zawiadomienie o jej skierowaniu do Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji. W kadencji niedawno rozpoczętej będzie to odrębna Komisja Petycji. Zarazem jednak wnoszący petycję nie jest informowany przez Senat o terminie jej rozpatrzenia czy numerze posiedzenia, na którym do tego dojdzie.
Tym samym wnoszącym petycje uniemożliwia się uczestnictwo w posiedzeniu Komisji, na którym petycja ma być rozpatrywana. Dzieje się tak, mimo że art. 10 § 1 Kodeksu postępowania administracyjnego - który w związku z art. 15 ustawy o petycjach podlega odpowiedniemu stosowaniu do ich rozpatrywania - stanowi: „Organy administracji publicznej obowiązane są zapewnić stronom czynny udział w każdym stadium postępowania, a przed wydaniem decyzji umożliwić im wypowiedzenie się co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań".
Senat ani jego komisje nie są wprawdzie organami administracji publicznej, jednak art. 10 § 1 Kpa należy - jak wynika wprost z art. 15 ustawy o petycjach - stosować do rozpatrywania petycji „odpowiednio", czyli również z niezbędnymi modyfikacjami. Zatem obowiązek, który na gruncie art. 10 § 1 kpa spoczywa na organach administracji publicznej, w odniesieniu do petycji skierowanych do Senatu RP spoczywa na tej izbie bądź jego komisji.
Ponadto obywatel podkreśla, że ze względu na art. 13 ust. 2 ustawy o petycjach, sposobu załatwienia petycji nie można zaskarżyć do sądu czy innego organu. Tymczasem - jak argumentuje wnioskodawca - zdarza się, że w dyskusji nad petycjami ich postulaty są rozumiane niepoprawnie czy nawet opacznie. A sprostowanie nie jest możliwe z uwagi na nieobecność podmiotu wnoszącego petycję na posiedzeniu komisji.
RPO zwraca się do przewodniczącego Komisji Petycji Senatu Roberta Mamątowa o zapewnienie skutecznej ochrony prawa do petycji i usprawnienia trybu ich załatwiania poprzez wprowadzenie zasady, że na obrady komisji, gdy dana petycja jest rozpatrywana, wzywa się podmiot ja wnoszący petycję i umożliwia mu się zabranie głosu w celu wyjaśnienia treści petycji.
VII.604.28.2023