Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Obywatele Ukrainy, którzy przybyli do Polski po agresji Rosji, nie muszą przedkładać oryginałów swych dyplomów, by je nostryfikować
• Taki obowiązek mają zaś ci, którzy opuścili Ukrainę przed 24 lutego 2022 r.
• A są oni zazwyczaj - tak samo, jak i ci, co przybyli po tej dacie - pozbawieni możliwości powrotu do kraju w celu uzyskania dyplomów potwierdzających wykształcenie

Zastępca Rzecznika Praw Obywatelskich Stanisław Trociuk zgłasza problem ministrowi edukacji nauki Przemysławowi Czarnkowi, z prośbą o zainicjowanie odpowiednich działań legislacyjnych.

Do RPO wpływają sygnały dotyczące problemu nostryfikacji dyplomów ukraińskich uczelni obywateli Ukrainy, którzy przybyli do Polski przed 24 lutego.

Chodzi np. o obywatelkę Ukrainy, która mieszka w  Polsce od roku i pracuje jako psycholog z ukraińskimi uchodźcami. Wszystkie oryginały jej dyplomów potwierdzających wykształcenie pozostały w Chersoniu - ma jedynie ich zdjęcia. Z uwagi na wojnę powrót do ojczyzny, by zabrać dyplomy jest niemożliwy. Tymczasem  polskie uczelnie informują skarżącą o wymogu ich przedłożenia w procedurze nostryfikacyjnej.

Rzecznik zwraca uwagę, że w związku z wojną znowelizowano art. 327 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Krąg podmiotów uprawnionych do potwierdzania ukończenia studiów - bez konieczności przedkładania oryginałów dyplomów - poszerzono m.in. o przebywających w Polsce obywateli Ukrainy. Ich pobyt uznaje się legalny na podstawie ustawy z 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa.

Regulacja ta nie obejmuje jednak osób, które opuściły Ukrainę przed wybuchem wojny, a które - podobnie jak jej obywatele przybyli do Polski po 24 lutego - nie mają możliwości powrotu do kraju w celu uzyskania dyplomów potwierdzających wykształcenie.

Dlatego Rzecznik prosi ministra o stanowisko, zwłaszcza o wskazanie, czy MEiN widzi potrzebę nowelizacji przepisów, aby umożliwić potwierdzenie ukończenia studiów na określonym poziomie w trybie art. 327 ust. 3 p.s.w.n. wszystkim obywatelom Ukrainy przebywającym w Polsce -  bez względu, kiedy opuścili ojczyznę.

VII.7033.96.2022