Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Rzecznik Praw Obywatelskich przystąpił do postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym dotyczącego zasad zwrotu nienależnie pobranego świadczenia rehabilitacyjnego (sprawa P 131/15). Postępowanie zostało zainicjowane pytaniem prawnym Sądu Rejonowego dla Warszawy Żoliborza w Warszawie – czy norma prawna dopuszczająca wydanie decyzji nakazującej zwrot nienależnie pobranego świadczenia rehabilitacyjnego, bez względu na upływ czasu przekraczający 15 lat od daty jego wypłaty, jest zgodna z art. 2 oraz art. 32 Konstytucji RP.

Rzecznik zasadniczo podzielił wątpliwości konstytucyjne przedstawione w uzasadnieniu pytania prawnego. Przedstawił stanowisko, że art. 84 ust. 3 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych – w zakresie, w jakim ustanawia granice dochodzenia kwot nienależnie pobranych świadczeń z ubezpieczeń społecznych bez względu na upływ czasu od daty ostatniej wypłaty – jest niezgodny z zasadami zaufania obywatela do państwa i prawa oraz pewności prawa wynikającymi z art. 2 oraz z art. 67 ust. 1 Konstytucji.

Lesław Nawacki, Dyrektor Zespołu Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego w Biurze RPO:

Obowiązek zwrotu nienależnie pobranego świadczenia wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie pokazuje, że ustawodawca zbyt dużą wagę przywiązuje do ochrony interesu publicznego a zbyt małą do ochrony socjalnej jednostki. W tym przypadku nie dochodzi do zrównoważenia interesu prywatnego i publicznego. Z tego względu Rzecznik uznał za zasadne poparcie wątpliwości sądu pytającego i przystąpił do postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym.