Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Brak terminu ograniczającego możliwość żądania przez ZUS zwrotu kwot nienależnie pobranych świadczeń stwarza ryzyko sytuacji, w której ubezpieczony dopiero po kilkunastu latach będzie skonfrontowany z wynikami urzędowej weryfikacji odległych w czasie zdarzeń prawnych – stwierdził Trybunał Konstytucyjny.

Sprawa rozpatrywana była w związku z pytaniem prawnym Sądu Rejonowego dla Warszawy-Żoliborza z 5 sierpnia 2015 r. Do postępowania przystąpił Rzecznik Praw Obywatelskich wskazując, że norma prawna dopuszczająca wydanie decyzji nakazującej zwrot nienależnie pobranego świadczenia rehabilitacyjnego, bez względu na upływ czasu przekraczający 15 lat od daty jego wypłaty, jest niezgodna z konstytucyjnymi zasadami zaufania obywatela do państwa i prawa, pewności prawa oraz prawem do zabezpieczenia społecznego.

W wyroku z 5 lipca 2016 r. Trybunał orzekł, że art. 84 ust. 3 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych w zakresie, w jakim dopuszcza wydanie decyzji nakazującej zwrot nienależnie pobranego świadczenia rehabilitacyjnego, bez względu na upływ czasu od daty wypłaty tego świadczenia, jest niezgodny z art. 2 konstytucji oraz nie jest niezgodny z art. 32 ust. 1 konstytucji.

Ponadto Trybunał Konstytucyjny postanowił umorzyć postępowanie w pozostałym zakresie.