Spotkanie RPO z Lokalną Grupą Działania „Krzemienny Krąg” Bałtów: jak organizacje pozarządowe potrafią zmienić region
Bałtów ma 740 mieszkańców. W 2001 r. nie działo się tu nic. W 2009 r. – przyjechało pół miliona turystów. Teraz średnio ok. 300 tysięcy.
Wcześniej mieszkańcy Bałtowa pracowali głownie w Ostrowcu – mężczyźni w hucie, kobiety – w przemyśle lekkim. Zapaść obu tych gałęzi bardzo dotknęło także Bałtów. Zmiana nastąpiła właśnie w 2001 r, dzięki działaniom oddolnym, liderom lokalnym i stowarzyszeniu, jakie stworzyli razem.
Powstała wtedy grupa Partnerska „Krzemienny Krąg”, a kilka miesięcy później przystąpienia do niej złożyło 25 podmiotów reprezentujących trzy sektory – publiczny, gospodarczy i społeczny, obejmujące swoim działaniem trzy powiaty – ostrowiecki i opatowski z województwa świętokrzyskiego oraz lipski z województwa mazowieckiego.
Grupa zaczęła pracować nad lokalnym programem poprawy jakości życia mieszkańców zgodnie z zapisami Strategii Rozwoju Województwa Świętokrzyskiego i Strategii Rozwoju Województwa Mazowieckiego. Działania odbywały się w czterech strefach: gospodarki lokalnej, ochrony środowiska, oświaty i turystyki. Objęły dziesięć gmin: Chotcza, Lipsko, Rzeczniów, Sienno, Solec nad Wisłą (powiat lipski, województwo mazowieckie) oraz Bałtów, Bodzechów, Ćmielów, Kunów i Ostrowiec Świętokrzyski (powiat ostrowiecki, województwo świętokrzyskie).
Wykorzystali fakt, że w trakcie badań geologicznych odkryto tu ślady dinozaurów. Bałtowianie stali się światowym liderem w produkcji figurek i figur dinozaurów. Rozwój organizacji pozarządowych zmienił gminę - podatki dochodowe od ich działalności stanowią ponad 10 proc. dochodów własnych gminy. Mają zwierzyńce (200 zwierząt), wirtualne praoceanarium, wyciągi, stadniny koni, planują otwarcie Polski w miniaturze. Działalność biznesowa łączy się z pracą organizacji pozarządowych. Np spółdzielnia socjalna zatrudnia ludzi, którzy przez lata nie mogli tu znaleźć pracy - teraz produkują tu pamiątki z Bałtowa. Nikt ich tu nie importuje z daleka. Bałtowska młodzież uczestniczy w planowaniu ścieżek turystycznych, wykorzystując formę questingu (z amerykańska, po polsku podchody). Szlakiem żółwia i dinozaura można poznawać przeszłość i teraźniejszość tej ziemi.
Bardzo rozwinęła się baza agroturystyczna. Gospodarstw agroturystycznie jest tu teraz około trzydziestu. Bałtowianie zakładają winnice, organizują zjazdy motorowe, tworzą centrum apiterapii.
- Spotkanie RPO Adama Bodnara w Bałtowie odbyło się w ramach programu spotkań regionalnych w województwach świętokrzyskim i podkarpackim w dniach 22-26 stycznia 2018 r.