Biuletyn Informacji Publicznej RPO

To spotkanie odbyło się dzięki pomocy Polskiego Związku Głuchych, w jego siedzibie w Łodzi. Na spotkanie z rzecznikiem praw obywatelskich Adamem Bodnarem przyszło ponad 20 osób reprezentujących różne organizacje społeczne.

Emerytury kobiet z rocznika '53

Zaczęliśmy od problemu kobiet z rocznika '53 - to był ostatni  rocznik, z którego kobiety (po spełnieniu warunków - skończeniu 55 roku życia i 35 latach pracy) mogły przejść na wcześniejszą emeryturę. Ale założenie było takie, że po osiągnięciu wieku emerytalnego otrzymają one pełne świadczenie. Tymczasem przepisy o pełnych emeryturach objęły kobiety do rocznika '52 włącznie. - Tylko nasz rocznik dostaje emerytury powszechne z odliczeniem wypłaconych już składek. Przez to emerytury są bardzo niskie. Dlaczego jesteśmy traktowane nierówno? Dlaczego nikt nie reaguje na nasze pisma?

Problemy osób LGBT

Przedstawiciele organizacji działających na rzecz osób LGBT mówili o swoich kłopotach w nawiązaniu współpracy w sprawie nieobowiązkowej edukacji równościowej w szkołach. Wtedy do rozmowy włączyła się przedstawicielka Związku Strzeleckiego, która  podzieliła się swoimi doświadczeniami we współpracy ze szkołami: dopiero zmiana społecznego nastawienia do ważnego dla Związku tematu żołnierzy wyklętych otworzyła szkoły na tę tematykę. Odwrotnie (zmiana nastawienia dzięki pracy edukacyjnej) to nie działa. 

Sprawy mieszkaniowe

Rewitalizacja kamienic (program rewitalizacji społecznej) prowadzi do eksmisji do lokali socjalnych o dramatycznie niskich standardach (małe pomieszczenia, bardzo daleko do toalety). Jak mówili zebrani, zgodnie z założeniami, mieszkańcy remontowanych kamienic mieli wracać do swoich mieszkań po remontach, ale teraz miasto zaczęło te odnowione mieszkania sprzedawać, "wyrzucając z nich żuli", jak mawiają niektórzy urzędnicy.

Rzecznik opowiedział o dobrych doświadczeniach w rozwiązywaniu problemów lokatorskich w Poznaniu. Działo się to dzięki współpracy władz samorządowych i organizacji reprezentujących lokatorów, ale także dzięki zaangażowaniu Rzecznika Praw Obywatelskich. Adam Bodnar zaproponował podobną pomoc w Łodzi.

Problem działkowców i spraw mieszkaniowych ciąg dalszy

Rzecznik przypomniał sytuację osób, które są wypychane przez procesy rewitalizacyjne czy reprywatyzacyjne na ogródki działkowe. Mieszkają tam w domach, które dostosowują do potrzeb całorocznych.

Ale obecni  na spotkaniu przedstawiciele działkowców przekonywali, że to nie jest problem Łodzi (podobnie jak w Skierniewicach czy Piotrkowie).

Inne jednak dane miał przedstawiciel organizacji działających na rzecz osób z kłopotami mieszkaniowymi. Jego zdaniem osób mieszkających w Łodzi na działkach może być nawet kilkaset.

- Ale przecież tam nie ma warunków do życia! W zimie nie ma wody, nie ma jak dojechać - jak miałaby np. przyjechać tam karetka? To nie są mieszkania zastępcze. Działki nie rozwiążą problemu osób, które w czasie rewitalizacji kamienic zostały przez miasto wprowadzone  w błąd  - przekonywali działkowcy.

- Musimy koniecznie spotkać się z władzami Polskiego Związku Działkowców. Obecne rozwiązania prawne doprowadzą nas do klinczu. Być może należy dać gminom konkretny czas na zapewnienie "dzikim lokatorom" działek mieszkania socjalne. Egzekwując teraz swoje uprawnienia problemu nie załatwimy - powiedział Adam Bodnar.

Prawa osób z niepełnosprawnościami

Dużo młodych osób z niepełnosprawnościami po szkołach zawodowych ma problemy ze znalezieniem pracy. Pracodawcy nie chcą zatrudniać osób niesłyszących.

Sytuacja trochę się polepsza, ale problem jest poważny - mówił przedstawiciel Polskiego Związku Głuchych.

Także w Łodzi osoby głuche mają problem z tym, że po przejściu szkolenia zawodowego dowiadują się od lekarza, że nie mogą podjąć pracy w zawodzie.

- Musimy się dostosowywać do potrzeb takich osób, a nie domagać się, by dostosowywali się do nas. Bo tak nie odkryjemy ich talentów - dodała inna uczestniczka spotkania.

Rzecznik powtórzył konkluzję poprzednich spotkań w województwie łódzkim, by we współpracy z Naczelną Radą Lekarską rozprawić się z mitem, że osoby głuche nie mogą wykonywać aż tak wielu zawodów.

Kolejnym pomysłem ze spotkania jest zmiana systemu kontraktowania świadczeń zdrowotnych przez NFZ. Przychodnie korzystające z funduszy publicznych powinny być zobowiązane do zapewniania tłumaczy języka migowego dla głuchych pacjentów.

Nadal nierozwiązany jest problem dostępności stron internetowych dla osób z niepełnosprawnościami. Mimo iż od prawie roku podmioty publiczne mają obowiązek prowadzenia serwisów dostępnych (na przygotowanie się miały czas od 2012 r.), to ciągle serwisy są niedostępne, a na uwagi mało kto reaguje. Problemem są też strony komercyjne (np. banków), które unowocześniają się nie biorąc pod uwagę zasad dostępności.

Osoby z niepełnosprawnością intelektualną

Chodzi o zapewnienie im prawa do godnego życia, zgodnie z "Konwencją o prawach osób niepełnosprawnych", którą Polska ratyfikowała.
Osoby te mogą ze swoich praw korzystać przy aktywnej roli państwa.

Tymczasem spotykamy się dziś np. z praktyką nakłaniania do ubezwłasnowolnienia osób z niepełnosprawnością intelektualną, bo tak jest "łatwiej załatwić sprawę w urzędzie".

Długo rozmawialiśmy o tym, jak rozwiązać problem pełnego ubezwłasnowolnienia, które - choć w Polsce stosowane z dużym społecznym przyzwoleniem - jest jednak narzędziem anachronicznym. Zamiast tego coraz częściej stosuje się narzędzia wspomagania decyzji. - "Zamiast kaftana bezpieczeństwa przydałby się uszyty na miarę kostium, gorset" - podsumował Adam Bodnar.

Prawa osób starszych

Łódź jest miastem najstarszych mieszkańców w Europie. Tu może być nawet 30 tys. osób z demencją. Tymczasem publiczny dom opieki dziennej jest jeden, z 20-letnią (!) kolejką. To zmusza ludzi do oddawania rodziców do domów opieki całodobowej. Tym bardziej, że dzieci, które mają się opiekować głęboko niesprawnymi rodzicami, nie dostają żadnego wsparcia (świadczeń społecznych).

Debata Konstytucyjna w Łodzi

Wieczorem Adam Bodnar poprowadził na Uniwersytecie Łódzkim debatę "Zasady ochrony pracy w świetle art. 24 Konstytucji". Panelistami byli (oprócz rzecznika praw obywatelskich):

• Beata Wolska (Fundacja ZwrotNA),
• Mateusz Kotnowski ( doradca zawodowy, trener pracy),
• Anna  Jurek (edukatorka, redaktorka Łódzkiej Gazety Społecznej Miasto Ł)
• i  dr Dariusz Makowski ( Katedra Prawa Pracy Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego)

Ostatnie działania Rzecznika na rzecz praw pracowniczych