Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Obywatel zażądał od MSZ informacji publicznej, m.in. danych członków komisji prowadzącej nabór na stanowisko kierownika w jednej z ambasad RP
• Resort uznał, że to informacja wewnętrzna, niebędąca informacją publiczną
• Potwierdził to sąd administracyjny, oddalając skargę obywatela na bezczynność MSZ
• Rzecznik Praw Obywatelskich wniósł skargę kasacyjną na korzyść obywatela do Naczelnego Sądu Administracyjnego
• AKTUALIZACJA 01.06.2022: 13 maja 2022 r. NSA( sygn. akt: III OSK 4600/21) uwzględnił skargę i wobec niewłaściwego zastosowania przepisów prawa  materialnego zwrócił sprawę do WSA
• AKTUALIZACJA 03.10.2022: 30 sierpnia 2022 r. WSA w Warszawie wydał wyrok uwzględniający orzeczenie NSA i zobowiązujący MSZ do rozpoznania wniosku obywatela o udostępnienie informacji publicznej

Obywatel wystąpił do MSZ o udostępnienie informacji publicznej. W kilkupunktowym wniosku chodziło mu m.in. o imiona i nazwiska oraz stopnie służbowe członków  komisji prowadzącej nabór na stanowisko kierownika Referatu ds. Administracyjno-Finansowych w jednej z ambasad RP oraz danych osoby, która ten wybór zatwierdziła.

MSZ udzielił obywatelowi odpowiedzi. Uznał w niej m.in., że informacje o składzie komisji są informacją wewnętrzną, która nie jest informacją publiczną.

W zakresie tych pytań obywatel odwołał się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Sąd potwierdził stanowisko resortu i oddalił jego skargę na bezczynność MSZ.

RPO złożył skargę kasacyjną do NSA na korzyść obywatela. Wyrokowi WSA w zaskarżonej części zarzucił:

• naruszenie art. 1 ust. 1, art. 6 ust. 1 pkt 3 lit. g ustawy o dostępie do informacji publicznej w związku z art. 29 ustawy  o służbie cywilnej - poprzez ich błędną wykładnię, że żądane przez Skarżącego informacje nie stanowią informacji publicznej podlegającej udostępnieniu, gdyż ustawa o służbie cywilnej jedynie w art. 29 wskazuje, które informacje powinny zostać udostępnione., Tymczasem wskazany przepis przewiduje jedynie dodatkowy sposób upubliczniania części informacji wynikających z naboru kandydatów do służby cywilnej i nie wyłącza trybu wnioskowego dostępu do innych informacji publicznych dotyczących przeprowadzenia naboru, a zatem żądane informacje stanowiące informację publiczną powinny zostać udostępnione w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej;

• naruszenie przepisów postępowania - poprzez niestwierdzenie, że w sprawie doszło do bezczynności organu, mimo że organ nie podjął działań, do których był zobowiązany, co skutkowało oddaleniem skargi na bezczynność we wskazanym zakresie.

Rzecznik wniósł o uchylenie wyroku w zaskarżonej części i rozpoznanie skargi na bezczynność MSZ. W razie nieuwzględnienia tego, wniósł o uchylenie wyroku i zwrot sprawy WSA.

Argumenty RPO

Według RPO stanowisko WSA prowadzi do ograniczenia konstytucyjnego prawa do informacji publicznej (art. 61 Konstytucji), dotyczącej naboru na stanowiska w służbie cywilnej czy służbie zagranicznej. Żądane informacje odnoszące się do składu komisji przeprowadzającej nabór na wolne stanowiska oraz osoby zatwierdzającej ten wybór, stanowią informacje publiczne. A wykładnia przepisów ustawy o służbie cywilnej i służbie zagranicznej w zakresie dotyczącym udostępnienia takich informacji, przyjęta przez WSA, jest odejściem od utrwalonej linii orzeczniczej.

W ocenie Rzecznika informacje dotyczące osób wchodzących w skład komisji rekrutacyjnej, a także osoby zatwierdzającej wybór kandydata na stanowisko w służbie zagranicznej, są informacjami publicznymi w rozumieniu art. 61 ust. 1 Konstytucji oraz art. 1 u.d.i.p., dotyczą bowiem spraw publicznych, tj. działalności Ministerstwa Spraw Zagranicznych oraz osób pełniących funkcje publiczne.

Członkowie komisji oraz osoba zatwierdzająca wybór kandydata na stanowisko w służbie zagranicznej są funkcjonariuszami publicznymi, którzy dokonując wyboru kandydatów do zatrudnienia na wolne stanowisko decydują o sposobie przeprowadzenia naboru, wyrażają swoją ocenę poszczególnych kandydatów uzasadniając swoje stanowisko. Osoby przeprowadzające rekrutację realizują zatem zadania publiczne, a z ich działalnością wiąże się wydatkowanie środków publicznych.

Wbrew twierdzeniom WSA, nie tylko imiona i nazwiska kandydatów, którzy spełniają wymagania formalne, oraz wynik naboru stanowią informację publiczną w zakresie objętym wymaganiami określonymi w ogłoszeniu o naborze, ale także pozostałe informacje dotyczące naboru. Chodzi bowiem o obowiązek upowszechnienia listy kandydatów, którzy spełniają wymagania formalne określone w ogłoszeniu o naborze.

Kwestia ta była przedmiotem rozstrzygnięć sądów administracyjnych. Przesądziły one, że  „okoliczność, że przepisy ustawy o służbie cywilnej kwalifikują informacje dotyczące imion i nazwisk kandydatów oraz wynik naboru, jako informacje publiczne (art. 29 ustawy) nie oznacza automatycznie, że pozostałe informacje, zawarte w dokumentach naboru w tym protokoły, załączniki, takiego waloru nie posiadają”.

Jak podkreślał Naczelny Sąd Administracyjny, ograniczenie dostępu do informacji publicznej w trybie wnioskowym, realizowanym na podstawie ustawy o dostępie do informacji publicznej, zgodnie z art. 61 ust. 3 Konstytucji RP i art. 1 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej, wymagałoby wyraźnego, niebudzącego wątpliwości postanowienia ustawy, a takiego nie zawiera art. 29 w związku z art. 28 i art. 31 ustawy o służbie cywilnej.

A protokół, jako dokument, który wyznacza rozstrzygnięcie o naborze skierowane do podmiotu zewnętrznego i pozwala ocenić prawidłowość przeprowadzonych postępowań konkursowych, jest dokumentem urzędowym. Informacje w nim zawarte podlegają więc udostępnieniu (np. skład komisji).

Wszystko to oznacza, że organ był zobowiązany do udostępnienia informacji, lub – w razie uznania, że zachodzą przesłanki wskazane w ustawie o dostępie do informacji publicznej – do wydania decyzji o odmowie jej udostępnienia.

VII.6060.10.2021