Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Chcemy, aby inni traktowali nas jak dorosłych
• Chcemy wspierania zamiast kontroli
• Ważna jest dla nas wolność wyrażani opinii

19 stycznia 2023 r. Marcin Wiącek spotkał się z grupą self-adwokatów (samorzeczników) z niepełnosprawnością intelektualną, działającą przy Akademii Pedagogiki Specjalnej (APS) im. M. Grzegorzewskiej w Warszawie. W spotkaniu udział wzięły także studentki Koła Naukowego Edukacji i Rehabilitacji Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną działającego w ramach uczelni.

Rzecznik przedstawił uczestnikom Monikę Wiszyńską-Rakowską, która objęła nowo utworzone stanowisko w Biurze RPO - Pełnomocniczki do spraw wdrażania postanowień Konwencji ONZ o prawach osób z niepełnosprawnościami – Szukając doradcy w tym obszarze, znalazłem osobę o niezwykłej wrażliwości społecznej - zaznaczył Rzecznik.

- Czujcie się zawsze zaproszeni, możecie liczyć w Biurze RPO na współpracę i wsparcie. Chciałbym usłyszeć o problemach, trudnościach, z którymi na co dzień się spotykacie – Rzecznik zaprosił uczestników do rozmowy.

Self- adwokaci zwrócili uwagę Rzecznika na trudną sytuację osób dorosłych z niepełnosprawnościami,  brak mieszkań wspomaganych i stałego ich finansowania. – Teraz korzystamy z takich mieszkań, ale co z nami będzie, jak skończą się projekty? – dopytywali uczestnicy.

Opowiedzieli o trudnościach w szukaniu pracy.  - Podejmujemy się treningowo różnych prac:  uczymy się gotowania, otwierania puszek, ale większość miejsc pracy jest niedostępna dla nas – zaznaczali.

– Ja miałam pracę blisko domu, ale nie czułam się tam dobrze, za małe spóźnienie zwracano mi uwagę. Musiałam nosić ciężkie worki- opowiadała Pani Anna. 
- Praca jest nam bardzo potrzebna – podkreślali self-adwokaci. Pan Bartosz pracuje w kawiarni sieciowej, ściera stoliki, wykonuję prace porządkowe. Pani Maryna pracuje jako wolontariuszka w warszawskim Centrum DZWONI – wspierającym zatrudnianie osób z niepełnosprawnością intelektualną.

Uczestnicy zwrócili uwagę na problemy z dostępnością architektoniczną budynków, wskazali wiele trudności w zakresie korzystania z transportu kolejowego czy tramwajowego.

- Przyjrzymy się, jak realizowane są programy wspierające mieszkalnictwo wspomagane, a także postępom w modernizacji tramwajów w Warszawie- zadeklarował Rzecznik.

Uczestnicy zwrócili także uwagę na to, że jako osoby z niepełnosprawnością intelektualną potrzebują informacji przygotowywanych w formacie ETR – łatwym w czytaniu i rozumieniu, a takich materiałów jest cały czas niewiele. – My konsultujemy takie teksty, czytamy i zwracamy uwagę na to co jest niezrozumiałe- podkreślali uczestnicy.

- Chcemy w Biurze RPO opracować materiały w formacie ETR, na pewno zwrócimy się do Państwa z prośbą o konsultacje – podkreśliła Monika Wiszyńska -Rakowska.

- Ważne, aby ludzie nauczyli się nas słuchać. Dawali nam czas na odpowiedź, przemyślenie. Na co dzień często jesteśmy zakrzykiwani, a nasz głos nie jest uznawany za poważny. Za mało jesteśmy pytani, czego potrzebujemy, a z czym samodzielnie chcemy sobie radzić – zwracali uwagę self-adwokaci.

- Byłam w placówce, gdzie myto mnie bez pytania o zgodę, a przecież ja sama potrafię się myć – opowiadała pani Maryna.

- Chcę sam przygotować sobie śniadanie i zdecydować, co zjem – podkreślił pan Bartosz.

- To jest niezwykle ważne, o czym Państwo mówią. Przygotujcie manifest, w którym wyrazicie, jak chcecie być traktowani, co jest ważne w decydowaniu o swoim życiu. My na pewno pomożemy upowszechnić taki dokument – zaznaczyła Beata Tokarz-Kamińska z Centrum Projektów Społecznych Biura RPO.

Uczestnicy spotkania podkreślili, że to są tematy, o których mówią, świętując Dzień Godności Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną – który przypada 5 maja – Z pewnością zaprosimy Rzecznika Praw Obywatelskich i Panią Pełnomocnik na obchody - zapowiedzieli.

Na koniec spotkania Marcin Wiącek podziękował studentkom z Koła Naukowego za ich współpracę z osobami z niepełnosprawnościami.

- Zaangażowaliśmy się we wspieranie self-adwokatów, bo chcieliśmy nie tylko uczyć teorii, ale też praktycznie działać – powiedziała Klaudia Majewska-Bielska z Akademii Pedagogiki Specjalnej im. M. Grzegorzewskiej.