Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Wbrew obietnicom nie zmieniono przepisów umożliwiających funkcjonariuszom Służby Celno-Skarbowej wliczanie okresów służby do okresu zatrudnienia nawiązywanego po zwolnieniu z tej służby
• Rzecznik Praw Obywatelskich występuje do Ministra Finansów
• Resort przychyla się do zmiany przepisu art. 302 Kodeksu pracy i uzupełnienie go o funkcjonariuszy Służby Celno-Skarbowej, ale w zakresie zmian Kodeksu pracy inicjatywa ustawodawcza należy do Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej

Do RPO zwrócił się obywatel, który przeszedł na emeryturę ze Służby Celno-Skarbowej,  a obecnie stara się o przyjęcie do pracy w charakterze pracownika cywilnego Straży Granicznej. Istnieje w niej  wymóg 2 lat stażu pracy. Uzyskał on informację, że są trudności z przyjęciem go do pracy ze względu na brak zamieszczenia SCS w art. 302 Kodeksie  pracy. Zainteresowany nie spełnia zatem kryterium formalnego posiadania 2 lat stażu pracy, choć jego doświadczenie w tym obszarze nie rodzi wątpliwości.

Art. 302 stanowi, że do okresu zatrudnienia wlicza się okres służby w Policji, Urzędzie Ochrony Państwa, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służbie Kontrwywiadu Wojskowego, Służbie Wywiadu Wojskowego, Centralnym Biurze Antykorupcyjnym, Biurze Ochrony Rządu, Służbie Ochrony Państwa, Służbie Więziennej, Straży Granicznej i Państwowej Straży Pożarnej w zakresie i na zasadach przewidzianych odrębnymi przepisami.

Problem był już przedmiotem zainteresowania Rzecznika, który 11 marca 2021 r. wystąpił do Szefa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów o podjęcie inicjatywy ustawodawczej w zakresie umożliwiającym wliczanie funkcjonariuszom służb mundurowych okresów służby do okresów zatrudnienia nawiązywanego po zwolnieniu ich ze służby. W efekcie uregulowania takie wprowadzono w ustawie o Służbie Więziennej.

Z kolei z odpowiedzi Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej wynika, że dostrzegł on brak zamieszczenia SCSk w art. 302 Kp. Zwrócił uwagę na możliwość podejmowania przez funkcjonariuszy SCS po zwolnieniu ze służby kolejnej pracy na podstawie stosunku pracy a nie stosunku służbowego. Stwierdził, że zasadne jest, aby okres służby był uwzględniany do okresu zatrudnienia w zakresie wszelkich uprawnień wynikających z prawa pracy, tak jak w przypadku funkcjonariuszy innych służb mundurowych.

W związku z tym Minister Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej, w opracowywanym wówczas projekcie ustawy o zmianie ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej zobowiązał się do uwzględnienia zmian umożliwiających wliczanie funkcjonariuszom SCS okresów służby do okresów zatrudnienia nawiązywanego po zwolnieniu ich ze służby.

Jednak z art. 302 Kp wynika, że wbrew obietnicom nie zmieniono przepisów to umożliwiających.

RPO Marcin Wiącek prosi ministra Andrzeja Domańskiego o podjęcie inicjatywy ustawodawczej i informację o powodach braku postępów w tej kwestii.

Odpowiedź Zbigniewa Stawickiego,  podsekretarza stanu w MF, zastępcę Szefa Krajowej Administracji Skarbowej

Odpowiadając na pismo z 24 czerwca 2024 r. znak: WZF.7040.19.2024.WK uprzejmie informuję, że przychylam się do zmiany przepisu art. 302 Kodeksu pracy i uzupełnienie go o funkcjonariuszy Służby Celno-Skarbowej.

Aktualne brzmienie tego przepisu nie daje podstawy do zaliczenia byłemu funkcjonariuszowi Służby Celno-Skarbowej, który podejmuje pracę po zwolnieniu ze służby, okresu tej służby do okresu zatrudnienia w zakresie uprawnień wynikających z prawa pracy.

Inne regulacje prawne w tym zakresie obowiązują w przypadku funkcjonariuszy innych służb mundurowych, np. Policji (art. 80 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji) czy Straży Granicznej (art. 84 ustawy z dnia 12 października 1990 r. o Straży Granicznej). Funkcjonariuszom ww. służb, którzy po zwolnieniu ze służby podjęli pracę, okres tej służby wlicza się do okresu zatrudnienia w zakresie wszelkich uprawnień wynikających z prawa pracy.

W związku z powyższym, nie ma uzasadnienia prawnego dla odmiennego traktowania funkcjonariuszy Służby Celno-Skarbowej.
Natomiast, aktualnie obowiązujące przepisy ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. z 2023 poz. 615 ze zm.) pozwalają na zaliczenie okresu służby w Służbie Celno-Skarbowej do stażu pracy, ale jedynie w przypadku przeniesienia funkcjonariusza do pracy w urzędzie obsługującym ministra właściwego do spraw finansów publicznych albo w jednostce organizacyjnej KAS (art. 174 ustawy o KAS).

Jednakże, mimo stanowiska popierającego zmiany przepisu art. 302 Kodeksu pracy i uzupełnienie go o funkcjonariuszy Służby Celno-Skarbowej, należy mieć na uwadze, że w zakresie zmian Kodeksu pracy, inicjatywa ustawodawcza należy do Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

Do uzgodnień międzyresortowych trafił projekt zmiany ustawy Kodeks pracy (numer w wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów: UD59), który przewiduje m.in. uzupełnienie art. 302 Kodeksu pracy o Służbę Celno-Skarbową.

WZF.7040.19.2024