Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Sąd Rejonowy uniewinnił prezesa spółki obwinionego o wydanie polecenia prowadzenia handlu w niedzielę
• Po apelacji Państwowej Inspekcji Pracy Sąd Okręgowy uznał jego winę, ale odstąpił od wymierzenia kary
• Tymczasem zgodnie z prawem sąd odwoławczy nie może skazać oskarżonego - ani ukarać obwinionego - który został uniewinniony przez sąd I instancji
• Rzecznik Praw Obywatelskich składa kasację na korzyść ukaranego   

Historia sprawy

Prezes zarządu spółki z o.o. został obwiniony o to, że powierzył wykonywanie w niedzielę pracy w placówce handlowej pracownikom i zatrudnionym na podstawie umowy zlecenia. Zarzucono mu wykroczenie z art. 10 ust. 1 ustawy z 10 stycznia 2018 r. o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni, w związku z art. 151 (9b) Kodeksu pracy i art. 5 ustawy z 10 stycznia 2018 r.

W sierpniu 2023 r. Sąd Rejonowy uniewinnił obwinionego od zarzucanego mu czynu.

Apelację od wyroku na niekorzyść obwinionego złożył Państwowy Inspektor Pracy. Wyrokowi zarzucił naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 6 ust. 1 pkt 10 ustawy o ograniczeniu handlu.

W grudniu 2023 r. Sąd Okręgowy zmienił zaskarżony wyrok i uznał obwinionego za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu. Na podstawie art. 39 § 1 Kodeksu wykroczeń odstąpił od wymierzenia mu kary.

W pisemnym uzasadnieniu sąd wskazał jedynie, że podziela stanowisko Państwowej Inspekcji Pracy. W konsekwencji sąd II instancji doszedł do przekonania, że obwiniony swym zachowaniem wyczerpał znamiona zarzuconego mu wykroczenia, jednak z uwagi na okoliczności sprawy i jego właściwości osobiste, zachowanie to nie wymaga stosowania kary 

Zarzut kasacji RPO 

Na podstawie art. 110 § 1 Kodeksu postępowań w sprawach o wykroczenie RPO zaskarżył orzeczenie w całości na korzyść ukaranego. Powołując się na przepis art. 111 k.p.w., wyrokowi zarzucił:

• rażące i mające istotny wpływ na treść wyroku naruszenie przepisów procesowych: art. 454 § 1 k.p.k. w zw. z art. 109 § 2 k.p.w., polegające na wydaniu przez sąd odwoławczy - wbrew wyrażonemu w art. 454 § 1 k.p.k. zakazowi - wyroku skazującego obwinionego za czyn z art. 10 ust. 1 ustawy z 10 stycznia 2018 r. o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz niektóre inne dni, od którego popełnienia obwiniony został uniewinniony wyrokiem sądu I instancji.

RPO wniósł do SN o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania w postępowaniu odwoławczym.

Argumentacja kasacji RPO 

Zaskarżony wyrok Sądu Okręgowego został wydany z rażącym naruszeniem prawa, bo nie mógł on wydać wyroku skazującego. Dokonał bowiem zmiany zaskarżonego wyroku wbrew jednoznacznemu zakazowi wyrażonemu w art. 454 § 1 k.p.k., mającego w tej sprawie odpowiednie zastosowanie na podstawie art. 109 § 2 k.p.w.

Zgodnie z dyspozycją tego przepisu - formułującego jedną z reguł ne peius - sąd odwoławczy nie może skazać oskarżonego (obwinionego), który został uniewinniony przez sąd I instancji.

Uchybienie Sądu Okręgowego miało charakter rażącego naruszenia prawa o bezdyskusyjnym wpływie na treść wyroku.

-Mając na uwadze powyższe, uważam postawiony na wstępie zarzut i wniosek kasacji za zasadne i wnoszę o ich uwzględnienie - napisał w kasacji zastępca RPO Stanisław Trociuk.

II.511.127.2024