Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Niemożliwe będzie przeprowadzenie samorządowych wyborów uzupełniających i przedterminowych między 25 marca a 11 kwietnia 2020 r.
• Na ten czas rozporządzenie Ministra Zdrowia z 24 marca zakazuje przemieszczania się osób – a wśród dopuszczalnych wyjątków nie znalazł się udział w wyborach
• A w tym terminie zaplanowano np. wybory uzupełniające do rad gmin Czeremcha i Rudka (woj. podlaskie)

Rzecznik Praw Obywatelskich poprosił Przewodniczącego Państwowej Komisji Wyborczej o stanowisko w tej sprawie.

Zastępca RPO Stanisław Trociuk powołuje się brak możliwości udziału obywateli w wyborach w świetle przepisów rozporządzenia Ministra Zdrowia z 24 marca 2020 r. zmieniającego rozporządzenie ws. ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii. Zgodnie z nim od 25 marca 2020 r. do 11 kwietnia 2020 r. zakazuje się na obszarze RP przemieszczania się osób przebywających na tym obszarze. Wyjątki to:

• wykonywanie czynności zawodowych lub zadań służbowych, lub pozarolniczej działalności gospodarczej, lub prowadzenia działalności rolniczej lub prac w gospodarstwie rolnym, oraz zakupu towarów i usług z tym związanych;
• zaspokajanie niezbędnych potrzeb związanych z bieżącymi sprawami życia codziennego, w tym uzyskania opieki zdrowotnej lub psychologicznej, tej osoby, osoby jej najbliższej. a jeżeli osoba przemieszczająca się pozostaje we wspólnym pożyciu z inną osobą – także osoby najbliższej osobie pozostającej we wspólnym pożyciu, oraz zakupu towarów i usług z tym związanych;
• wykonywanie ochotniczo i bez wynagrodzenia świadczeń na rzecz przeciwdziałania skutkom COVID-19, w tym w ramach wolontariatu;
• sprawowanie lub uczestniczenie w sprawowaniu kultu religijnego, w tym czynności lub obrzędów religijnych.

Wśród wyjątków nie znalazł się zatem udział w wyborach. Wydaje się to w pełni uzasadnione w świetle wcześniejszych obaw RPO co do  bezpieczeństwa wyborców.

Obywatele, którzy udadzą się na  wybory w tym terminie - w okresie obowiązywania tego rozporządzenia – narażą się na odpowiedzialność prawną. Członkowie komisji wyborczych (działający w czasie głosowania jako funkcjonariusze publiczni) będą zaś zobowiązani prawem do powiadamiania organów ścigania o naruszeniu przez głosującego przepisów rozporządzenia MZ.

VII.602.8.2020