Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale podjętej w składzie 7 sędziów w sprawie I OPS 3/17, w całości podzielił stanowisko Rzecznika Praw Obywatelskich i orzekł, że złożenie wniosku o potwierdzenie prawa do tzw. rekompensaty zabużańskiej skutkuje wszczęciem postępowania administracyjnego również w stosunku do wszystkich pozostałych uprawnionych w rozumieniu art. 3 ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej.

Postanowieniem z dnia 17 stycznia 2017 r. o sygn. I OSK 1825/15 Naczelny Sąd Administracyjny przedstawił składowi siedmiu sędziów NSA do rozstrzygnięcia zagadnienie prawne, budzące poważne wątpliwości, sprowadzające się do udzielenia odpowiedzi na pytanie, czy do wszczęcia postępowania w przedmiocie potwierdzenia prawa do rekompensaty na podstawie przepisów ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej, wymagane jest, aby do dnia 31 grudnia 2008 r. każda z uprawnionych osób wystąpiła ze stosownym wnioskiem o potwierdzenie prawa do rekompensaty, czy też wystarczy, aby w terminie tym wystąpiła chociaż jedna osoba z grona uprawnionych.

Zagadnienie prawne powstało przy rozpoznawaniu przez Naczelny Sąd Administracyjny skargi kasacyjnej Ministra Skarbu Państwa od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 24 lutego 2015 r. (sygn. I SA/Wa 2943/14), w którym Sąd orzekł o uchyleniu decyzji organów obu instancji w przedmiocie odmowy potwierdzenia prawa do rekompensaty. Zdaniem Sądu wystarczające było, że jeden ze spadkobierców złożył wniosek przed 31 grudnia 2008 r. (jak to miało miejsce w rozpoznawanej sprawie), aby pozostali uprawnieni, którzy takich wniosków nie złożyli, zachowali swoje roszczenia, stosownie do posiadanych udziałów w spadku.

Udział w postępowaniu I OPS 3/17 zgłosił Rzecznik Praw Obywatelskich i stanowczo opowiedział się za pierwszą z przytoczonych linii orzeczniczych, uznającą, że złożenie wniosku o potwierdzenie prawa do rekompensaty przez osobę uprawnioną w terminie określonym art. 5 ust. 1 ustawy o prawie do rekompensaty wszczyna postępowanie administracyjne również w stosunku do wszystkich pozostałych uprawnionych w rozumieniu art. 3 tej ustawy.

W dniu 9 października 2017 r. Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale podjętej w składzie 7 sędziów w sprawie I OPS 3/17, w całości podzielił stanowisko Rzecznika Praw Obywatelskich i orzekł, że złożenie wniosku o potwierdzenie prawa do tzw. rekompensaty zabużańskiej skutkuje wszczęciem postępowania administracyjnego również w stosunku do wszystkich pozostałych uprawnionych w rozumieniu art. 3 ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej.

znak sprawy: IV.7004.18.2017