Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Władze Radia Gdańsk planują zwolnienie dwojga doświadczonych dziennikarzy, którym zarzucają m.in. „nielojalność wobec pracodawcy” i „podważanie wiarygodności zarządu”
• Słuchacze podpisują petycję przeciwko zwolnieniu dziennikarzy
• Odsuwanie od anteny oraz zwalnianie z pracy z mediów publicznych dziennikarzy o dużym dorobku i doświadczeniu budzi wątpliwości RPO
• Z orzecznictwa Trybunału w Strasburgu wynika obowiązek władz mediów publicznych zagwarantowania dziennikarzom możliwości wykonywania pracy bez nacisków

Rzecznik praw obywatelskich Adam Bodnar zwrócił się o wyjaśnienia w tej sprawie do prezesa Radia Gdańsk Dariusza Wasielewskiego.

Media podają, że prezes poinformował związki zawodowe o planowanym rozwiązaniu umowy o pracę z Agnieszką Michajłow, zastępcą sekretarza redakcji i szefową redakcji reportażu i edukacji oraz Jackiem Naliwajkiem, sekretarzem redakcji. Wskazano, że przyczyną wypowiedzenia umowy jest „utrata zaufania: nielojalność wobec pracodawcy, podważanie wiarygodności zarządu, kontestowanie uzgodnień kolegium redakcyjnego, odmowa współpracy”. Agnieszka Michajłow we wrześniu 2018 r., po 18 latach, przestała prowadzić audycję  publicystyczną „Rozmowa kontrolowana”. Wywołało to protest słuchaczy, którzy podpisują petycję przeciwko zwolnieniu.

W ocenie Rzecznika, który jest zaniepokojony polityką kadrową w Radiu Gdańsk, decyzje w tym zakresie powinny być podejmowane na podstawie przejrzystych zasad, z poszanowaniem niezależności redakcyjnej dziennikarzy i redaktora naczelnego.

Adam Bodnar przypomniał konstytucyjne oraz międzynarodowe standardy realizowania misji publicznej oraz poszanowania swobody wypowiedzi w mediach publicznych.  Przestrzeganie zasady pluralizmu wewnętrznego, a więc przekazywanie społeczeństwu różnorodnych informacji – w tym również poglądów kontrowersyjnych, czy skłaniających do dyskusji społecznej – ma istotny wpływ na jakość prezentowanych przez media informacji i jest warunkiem wypełniania ich misji.

Art. 14 Konstytucji zapewnia wolność prasy. Według art. 54 Konstytucji, każdemu – również dziennikarzom – zapewnia się wolność wyrażania poglądów oraz pozyskiwania i rozpowszechniania informacji. Media publiczne powinny stanowić instytucjonalną gwarancję wolności wypowiedzi i pluralizmu środków przekazu. - Aby tę funkcję spełniać, muszą jednak cechować się niezależnością, zarówno od interesów politycznych, jak i  gospodarczych, pozwalającą na zachowanie wewnętrznego pluralizmu w treściach redakcyjnych – wskazał RPO.

Przypomniał, że art. 10 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności stanowi o prawie do wolności wyrażania opinii, które obejmuje wolność posiadania poglądów oraz otrzymywania i przekazywania informacji i idei bez ingerencji władz publicznych. Europejski Trybunał Praw Człowieka konsekwentnie stwierdza w swych wyrokach, że swoboda wypowiedzi jest jednym z najważniejszych fundamentów demokratycznego społeczeństwa oraz podstawowych warunków jego rozwoju i samorealizacji każdej jednostki. W tym kontekście należy podkreślić, że prasa ma za zadanie przekazywanie informacji, a społeczeństwo - prawo do ich otrzymywania.

Z wyroku ETPCz z 17 września 2009 r. w sprawie Manole i inni przeciw Mołdawii wynika obowiązek władz mediów publicznych zagwarantowania dziennikarzom możliwości wykonywania pracy bez nacisków. Władze publicznych mediów powinny powstrzymać się od niepotrzebnej ingerencji w przekazywane treści. Nie mogą prowadzić polityki kadrowej zmierzającej do tego, aby na antenie prezentowane było stanowisko pewnej tylko grupy politycznej, społecznej czy religijnej.

Również prawo Unii Europejskiej uwzględnia znaczenie niezależności mediów. Rekomendacje Komitetu Ministrów Rady Europy z 15 lutego 2012 r. w sprawie zarządzania mediami publicznymi przewidują, iż wydawcy programów w mediach publicznych powinni cieszyć się niezależnością edytorską. Oznacza to, że zarząd mediów publicznych nie powinien ingerować w niezależność redakcyjną, w szczególności podejmować decyzji co do zakresu tematycznego programu, czy zapraszanych gości.

VII.564.72.2018

JUŻ 14 i 15 GRUDNIA KONGRES PRAW OBYWATELSKICH, A NA NIM PANEL

Sesja 40: Wybory, wolnośc wypowiedzi i media publiczne  (BLOK A)

Sesja 31: Warsztat: Bezpieczeństwo dziennikarzy (BLOK A)