Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Osoby w kryzysie bezdomności skarżyły się, że nie mogły wziąć udziału w ostatnich wyborach samorządowych. Nie zmieniono bowiem przepisów uniemożliwiających wpisywanie wyborców nigdzie niezamieszkałych do rejestrów wyborców
• Po interwencji Rzecznika MSWiA odpowiada, że rząd skończył już prace nad zmianami prawa i weszły one w życie 12 grudnia 2018 r.

Do Biura RPO od lat wpływają skargi obywateli mających kłopoty z wpisaniem się do rejestru wyborców.  To przede wszystkim osoby nigdzie niezamieszkałe, bezdomne. W urzędzie miasta/gminy wymagano od nich adresu stałego zamieszkania, z nazwą ulicy, numeru domu oraz mieszkania.

W listopadzie 2018 r., po ujawnionych kłopotach z głosowaniem w wyborach samorządowych, a przed zbliżającymi się wyborami do Parlamentu Europejskiego i Sejmu i Senatu, Adam Bodnar wystąpił do MSWiA o informację nt. działań w celu pełnego zagwarantowania praw wyborczych osób nigdzie niezamieszkałych.

Dzięki wcześniejszej korespondencji Rzecznik wiedział, że w resorcie toczą się prace w tej sprawie. PKW informowała Rzecznika, że MSWiA przedstawił PKW projekt zmiany rozporządzenia. Uwzględniał on propozycję umożliwiającą wyborcy - nigdzie niezamieszkałemu i nieposiadającemu adresu stałego zamieszkania - wskazanie adresu umożliwiającego kontakt z nim na obszarze gminy, w której stale przebywa i gdzie złożył wniosek o wpisanie do rejestru wyborców. PKW zaopiniowała ten projekt pozytywnie.

Niestety, prace nie zakończyły się przed wyborami samorządowymi 2018 r. - Powoduje to moje poważne zaniepokojenie i obawy, szczególnie w obliczu zbliżających się w 2019 roku wyborów do Parlamentu Europejskiego, a następnie wyborów do Sejmu RP i Senatu RP - podkreślił Adam Bodnar w piśmie do ministra Joachima Brudzińskiego.

-  Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 8 listopada 2018 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie rejestru wyborców oraz trybu przekazywania przez Rzeczpospolitą Polską innym państwom członkowskim Unii Europejskiej danych zawartych w tym rejestrze zostało ogłoszone w Dzienniku Ustaw RP w dniu 27 listopada 2018 roku pod poz. 2209 i weszło w życie z dniem 12 grudnia 2018 roku – napisał wiceminister SWiA Paweł Majewski. - Nowelizacją dokonano zmiany załącznika nr 3 do rozporządzenia, tj. pisemnej deklaracji zawierającej informacje niezbędne do wpisania do rejestru wyborców, polegającą na dodaniu odnośnika informującego osoby nigdzie niezamieszkałe o konieczności wpisania w miejsce przeznaczone na adres stałego zamieszkania, adresu umożliwiającego kontakt z tym wyborcą pracownikom organów gminy. Powyższe rozwiązanie umożliwia osobom stale zamieszkującym na obszarze danej gminy, które z różnych względów nie są w stanie podać stałego adresu zamieszkania, złożenie przedmiotowego wniosku i w konsekwencji uzyskanie wpisu do rejestru wyborców.

VII.602.93.2015