Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Od 2008 r. Rzecznik Praw Obywatelskich ubiega się u kolejnych ministrów rolnictwa o określenie kwalifikacji dla osób prowadzących gleboznawczą klasyfikację gruntów
• W 2016 r. Minister Rolnictwa przyznał rację RPO, że konieczna jest odpowiednia nowelizacja Prawa geodezyjnego i kartograficznego
• Do zapowiadanej zmiany jednak nie doszło - upoważnienia dla klasyfikatorów wciąż wydają starostowie, bez ustawowych kryteriów takiego wyboru

Dlatego RPO ponowił wystąpienie, tym razem do Ministra Inwestycji i Rozwoju. W piśmie do ministra Jerzego Kwiecńskiego zastępca RPO Stanisław Trociuk poprosił o  informację o stanie prac zmierzających do ustawowego uregulowania uprawnień do wykonywania gleboznawczej klasyfikacji gruntów. Jeśli zaś odstąpiono od prac nad projektowaną nowelizacją ustawy - Prawo geodezyjne i kartograficzne, to również uprzejmie proszę o wyjaśnienie przyczyn takiego stanu rzeczy - napisał.

Zagadnienie to było przedmiotem licznych wystąpień RPO, kierowanych do kolejnych ministrów rolnictwa - począwszy od 2008 r.  

W odpowiedzi na kolejne wystąpienie z 20 maja 2016 r. Minister Rolnictwa 9 sierpnia 2016 r. w pełni podzielił stanowisko Rzecznika o konieczności nowelizacji ustawy z 17 maja 1989 r. - Prawo geodezyjne i kartograficzne, poprzez wprowadzenie do niej regulacji określającej niezbędne kwalifikacje dla osób przeprowadzających gleboznawczą klasyfikację gruntów oraz jej kontrolę.

Do dziś jednak zapowiadana zmiana ustawy nie nastąpiła. Rzecznik nie ma też informacji o prowadzonym procesie legislacyjnym w tej sprawie - wskazał Stanisław Trociuk w piśmie do ministra Jerzego Kwiecińskiego.

Prawidłowe określanie klasyfikacji gruntów ma bardzo istotne znaczenie z punktu widzenia konsekwencji zawarcia określonych danych w ewidencji gruntów. Jest ona bowiem urzędowym źródłem informacji faktycznych wykorzystywanych w postępowaniach administracyjnych.

W Prawie geodezyjnym i kartograficznym nie ma jednak zapisu określającego kwalifikacje dla osób ubiegających się o uprawnienie klasyfikacji gruntów na prawidłowym poziomie merytorycznym. W rozporządzeniu do tej ustawy zapisano jedynie wymóg posiadania przez klasyfikatora upoważnienia właściwego starosty. Nie wymaga to zweryfikowania kwalifikacji, a zatem może to być dowolna osoba, skoro nie określono żadnych kryteriów wyboru. Tymczasem ustawa nakazuje, aby sposób i tryb przeprowadzenia klasyfikacji gruntów określano tak, aby zapewniać jej prawidłowe i merytoryczne wykonanie.

Zdaniem RPO nadawanie takich upoważnień przez starostę nie znajduje odpowiedniej podstawy prawnej. Jest to nie do zaakceptowania z punktu widzenia art. 92 Konstytucji RP (głosi on, że rozporządzenia są wydawane na podstawie szczegółowego upoważnienia z ustawy i w celu jej wykonania). Budzi to też wątpliwość z punktu widzenia art. 65 ust. 1 Konstytucji RP (wolność wyboru i wykonywania zawodu). Dlatego rzecznik uznaje za niezbędne ustawowe uregulowanie statusu klasyfikatorów gruntów i zapewnienie w ten sposób odpowiedniego poziomu kwalifikacji do wykonywania tego zawodu. 

IV.7007.50.2014