Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Trwa kampania 16 dni Akcji przeciw przemocy ze względu na płeć
• Ogólnoświatowa kampania rozpoczęła się 25 listopada (Międzynarodowy Dzień Przeciw Przemocy Wobec Kobiet) i potrwa do 10 grudnia (Międzynarodowy Dzień Praw Człowieka)
• Sprawca przemocy seksualnej musi mieć świadomość, że seks i zachowania o charakterze seksualnym są społecznie akceptowane tylko wówczas, gdy druga strona świadomie wyrazi na nie zgodę.
• Przemoc seksualna dotyka nasze matki, żony, parterki, córki, siostry, przyjaciółki, koleżanki z pracy, sąsiadki. Dlatego #PowiedzNiePrzemocy

Przemoc seksualna

Przemoc seksualna to każdy akt seksualny lub próba uzyskania aktu seksualnego, niechciane komentarze lub zaczepki o charakterze seksualnym, czyny związane z handlem ludźmi lub w inny sposób skierowane przeciwko seksualności z wykorzystaniem przymusu, dokonywane przez dowolną osobę, niezależnie od relacji między sprawcą a ofiarą, w dowolnym otoczeniu, w tym między innymi w domu i pracy.

Przemoc seksualna to przemoc związana z przekroczeniem granic w sferze seksualnej. Zalicza się do niej:

• gwałt,
• molestowanie seksualne (np.  seksualny szantaż), 
• wykorzystywanie seksualne osób niepełnosprawnych intelektualnie/fizycznie,
• zmuszanie do prostytucji (w tym handel ludźmi w celu seksualnym),
• odmowa użycia antykoncepcji lub ochrony przed chorobami przenoszonymi drogą płciową
• przymusowa aborcja.

Statystyka

Według  badania Agencji Praw Podstawowych z 2014 roku 3,7 miliona kobiet w Unii Europejskiej doświadczyło przemocy seksualnej w ciągu 12 miesięcy poprzedzających badanie. Jedna na 10 kobiet doświadczyła pewnego rodzaju przemocy seksualnej od czasu ukończenia 15. roku życia, natomiast jedna na 20 została zgwałcona. Natomiast według danych Głównego Urzędu Statystycznego w 2021 r. 86 mężczyzn i 1066 kobiet padło ofiarą przestępstwa zgwałcenia w rozumieniu kodeksu karnego.

Statystyki policji dotyczące przemocy seksualnej za rok 2020:

• Zgwałcenie – 1034
• Wykorzystanie seksualne osoby bezradnej lub niepoczytalnej - 157
• Seksualne wykorzystanie zależności – 83
• Seksualne wykorzystanie małoletniego – 1360
• Uwiedzenie małoletniego poniżej lat 15 z wykorzystaniem systemu teleinformacyjnego lub sieci telekomunikacyjnej – 456
• Propagowanie pedofilii – 3
• Kazirodztwo – 10
• Pornografia – 5330
• Zmuszanie do prostytucji – 10
• Czerpanie zysku z czyjegoś nierządu - 174

Molestowanie seksualne

Na podstawie art. 3 pkt 4 ustawy o równym traktowaniu molestowanie seksualne to „każde niepożądane zachowanie o charakterze seksualnym wobec osoby fizycznej (…), którego celem lub skutkiem jest naruszenie godności tej osoby, w szczególności przez stworzenie wobec niej zastraszającej, wrogiej, poniżającej, upokarzającej lub uwłaczającej atmosfery; na zachowanie to mogą się składać fizyczne, werbalne lub pozawerbalne elementy”.

Według badania Agencji Praw Podstawowych szacunkowo 83–102 mln kobiet (45–55% kobiet) w Unii Europejskiej doświadczyło molestowania seksualnego po ukończeniu 15. roku życia. 32% kobiet, które doświadczyły molestowania seksualnego po ukończeniu 15. roku życia, wskazało, że sprawcą był ich kolega, szef lub klient. Od 74% do 75% kobiet zajmujących stanowiska specjalistyczne lub kierownicze najwyższego szczebla doświadczyło w swoim życiu molestowania seksualnego.

#PowiedzNiePrzemocy

Przyrodzona i niezbywalna godność człowieka stanowi źródło wolności i praw człowieka i obywatela. Jest ona nienaruszalna, a jej poszanowanie i ochrona jest obowiązkiem władz publicznych  (art. 30 Konstytucji).

Kampania 16 dni Akcji przeciw przemocy ze względu na płeć jest okazją do podkreślania jak ważna jest ochrona ofiar przemocy, czyli osób, których godność została szczególnie naruszona, bez względu na formę, motywację czy przyczynę.

Ochrona praw osób doświadczających jakiejkolwiek przemocy jest priorytetem w działalności Rzecznika. Państwo powinno skutecznie przeciwdziałać przemocy wobec kobiet ze względu na płeć i chronić ich prawa i wolności.

Apel Urszuli Nowakowskiej, Prezeski Centrum Praw Kobiet

Mówię NIE przemocy seksualnej,

ponieważ narusza prawa kobiet w tym prawo do wolności i bezpieczeństwa osobistego. Powinniśmy jednoznacznie stanąć po stronie krzywdzonych kobiet. Powiedzieć głośno, że to sprawca a nie pokrzywdzona kobieta jest odpowiedzialna za przemoc, że ubiór i zachowanie kobiety nie usprawiedliwia przemocy. Seks i zachowania o charakterze seksualnym powinny być społecznie dopuszczalne tylko wówczas, gdy druga strona wyrazi na nie zgodę.

Przemoc seksualna dotyka nasze matki, żony, córki, siostry, przyjaciółki, koleżanki z pracy i sąsiadki.

#PowiedzNiePrzemocy.