Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Ministerstwo odpowiada RPO w sprawie zapewnienia schronienia i wsparcia dla bezdomnych matek z dziećmi

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej odpowiedziało na wystąpienie RPO w sprawie zapewnienia schronienia i wsparcia dla bezdomnych matek z dziećmi, szczególnie w kontekście niewystarczającej ilości domów dla matek z małoletnimi dziećmi.

Przedstawicielka ministerstwa przypomniała, że wyspecjalizowanymi placówkami świadczącymi usługi dla matek z dziećmi są domy dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży. Obecnie w Polsce funkcjonuje 26 takich placówek.

Bezdomne matki z dziećmi i ciężarne kobiety mogą również uzyskać wsparcie w ośrodkach interwencji kryzysowej lub specjalistycznych ośrodkach wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie.

W odpowiedzi na wystąpienie RPO  wskazano również, że schroniska dla bezdomnych mają co prawda charakter uniwersalny i ustawa nie zabrania przebywania w nim bezdomnych matek z dziećmi, jednak przebywanie dzieci w tego typu placówkach nie powinno mieć charakteru długotrwałego i powinno dotyczyć tylko sytuacji szczególnych.

Standardy przewidziane dla schronisk dla osób bezdomnych są niższe niż standardy wyspecjalizowanych placówek przeznaczonych do udzielania wsparcia samotnym matkom z dziećmi. Domy dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży świadczą bowiem usługi o charakterze interwencyjnym, bytowym, opiekuńczo-wspomagającym (w tym np. pomoc psychologiczną czy pomoc dla dzieci).

Przedstawicielka resortu rodziny, pracy i polityki społecznej poinformowała też, że w ostatnim ogólnopolskim badaniu liczby osób bezdomnych przeprowadzonym w nocy z 8 na 9 lutego 2017 r. zdiagnozowano 1 201 bezdomnych dzieci, z czego w schroniskach dla osób bezdomnych przebywało wówczas 339 dzieci, co stanowiło 28,2 proc. ogółu zdiagnozowanych w trakcie badania dzieci.

Podkreśliła również, że Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej nie zakazywało przyjmowania matek z dziećmi do schronisk dla osób bezdomnych. W piśmie z dnia 31 marca 2017 r. skierowanym do wojewodów wskazało jedynie, że właściwymi placówkami, które powinny udzielać wsparcia matkom z małoletnimi dziećmi oraz kobietom w ciąży są domy dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży oraz specjalistyczne ośrodki wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie.

Ponadto, Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej nie wyznaczyło terminu dostosowania schronisk dla bezdomnych matek z dziećmi do standardów odpowiadających domom dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży. Jeśli bowiem placówka do tej pory działała jako schronisko dla matek z dziećmi, nie oznacza to, że placówka ma zostać zamknięta. Może ona nadal działać, ale w zależności od faktycznie prowadzonej działalności i od tego, czy realizuje swoje zadanie na podstawie ustawy o pomocy społecznej ze środków publicznych - powinna działać zgodnie z normami obowiązującymi dla danego typu placówki.

Przedstawicielka resortu zaznaczyła także, że w związku z Programem kompleksowego wsparcia dla rodzin „Za życiem” wprowadzono możliwość: finansowego wsparcia zadania własnego powiatu w zakresie rozwoju sieci domów dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży, utworzenia nowych domów oraz dofinansowania obecnie istniejących.

Z informacji wynika, że w tym celu 1 czerwca 2017 r. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zwróciło się do wojewodów o rozeznanie potrzeb finansowych w tym zakresie i zgłoszenie propozycji dofinansowania.