Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Czy opiekun seniora może mu robić zakupy w godzinach dla seniora?

Pani, która wykonuje zawód medyczny jest jednocześnie opiekunką kilku osób starszych; pyta, czy w czasie tzw. godzin dla seniorów może zrobić zakupy dla swoich podopiecznych.

Nie. Przepisy o godzinach dla seniorów nie przewidują takiego wyjątku.

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 14 października 2020 r. (Dz.U. 2020 poz. 1797) zmieniające rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 października 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii, w dodanym § 7a wprowadziło tzw. godziny dla seniorów.

W § 7a uregulowano, iż do odwołania obiekty handlowe lub usługowe, o których mowa w § 7 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia z dnia 9 października 2020 r., oraz placówki handlowe w rozumieniu art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 10 stycznia 2018 r. o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni, których przeważająca działalność polega na: sprzedaży żywności, produktów kosmetycznych, artykułów toaletowych, środków czystości, produktów leczniczych (w tym przez apteki lub punkty apteczne), wyrobów medycznych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz na: świadczeniu usług pocztowych od poniedziałku do piątku w godzinach 10.00 - 12.00 obsługują wyłącznie osoby powyżej 60. roku życia (§ 7a ust. 1). Na terenie obiektu albo placówki informuje się, w sposób w niej przyjęty, o godzinach obsługiwania osób powyżej 60. roku życia. (§ 7a ust. 2).

Ograniczenia przewidzianego w  § 7a ust. 1 nie stosuje się, w przypadku: gdy wydanie produktu leczniczego, wyrobu medycznego albo środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego następuje w sytuacji zagrożenia życia lub zdrowia; handlu hurtowego; placówek handlowych działających w szkołach lub placówkach oświatowych (§ 7a ust. 3).

Warto zauważyć, że wprowadzenie ograniczeń w handlu i usługach, na zasadach wskazanych w rozporządzeniu, poprzez ustalenie godzin dedykowanych wyłącznie dla osób powyżej 60. roku życia wynika z tego, że osoby starsze są najbardziej narażone na ciężki przebieg choroby COVID-19 i ograniczenia te mają na celu zmniejszenie ryzyka zakażenia koronawirusem.

W związku z powyższym, niezależnie od wykonywanej przez konsumenta pracy (także w ramach zawodu medycznego) tzw. godzin dla seniorów nie stosuje się tylko w przypadku, gdy wydanie produktu leczniczego, wyrobu medycznego albo środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego następuje w sytuacji zagrożenia życia lub zdrowia.

Podstawa prawna: rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 października 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii (Dz.U. 2020 poz. 1758, 1797, 1829, 1871, 1917 i 1931).

Czy można zamknąć dla młodszych całą galerię handlową w godzinach dla seniorów?

Czy ograniczeniom dotyczącym godzin dla seniora podlegają konkretne sklepy, ze względu na to, co sprzedają, czy cała galeria handlowa?

Z obowiązujących teraz przepisów wynika, że godziny dla seniorów nie dotyczą całych galerii, gdyż w tych obiektach funkcjonują także podmioty o innym charakterze, np. sklepy z odzieżą,  kina, oddziały bankowe, które nie znajdują się na liście przedstawionej w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 9 października 2020 r. wprowadza tzw. godziny dla seniorów. Objęło nim ono

• obiekty handlowe lub usługowe o powierzchni sprzedaży lub świadczenia usług powyżej 2000 m2
• oraz placówki handlowe w rozumieniu art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 10 stycznia 2018 r. o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni (czyli obiekty, w których jest prowadzony handel oraz są wykonywane czynności związane z handlem, w szczególności: sklep, stoisko, stragan, hurtownię, skład węgla, skład materiałów budowlanych, dom towarowy, dom wysyłkowy, biuro zbytu - jeżeli w takiej placówce praca jest wykonywana przez pracowników lub zatrudnionych).

Rozporządzenie doprecyzowuje przy tym, że chodzi o placówki/obiekty handlowe, w których działalność polega na:

1. sprzedaży:

• żywności w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia,
• produktów kosmetycznych w rozumieniu art. 2 pkt 9 ustawy z dnia 4 października 2018 r. o produktach kosmetycznych innych niż przeznaczone do perfumowania lub upiększania,
• artykułów toaletowych,
• środków czystości,
• produktów leczniczych w rozumieniu art. 2 pkt 32 ustawy z dnia 6 września 2001 r. - Prawo farmaceutyczne, w tym przez apteki lub punkty apteczne,
• wyrobów medycznych w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 38 ustawy z dnia 20 maja 2010 r. o wyrobach medycznych,
• środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego w rozumieniu art. 3 ust. 3 pkt 43 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia

2. świadczeniu usług pocztowych.