Biuletyn Informacji Publicznej RPO

18 stycznia w BRPO odbyło się w formule hybrydowej posiedzenie Komisji Ekspertów ds. Ochrony Zdrowia Psychicznego. Poświęcone było omówieniu i ocenie zapisów nowelizacji ustawy o ochronie zdrowia psychicznego.

W posiedzeniu wzięli udział zastępcy rzecznika praw obywatelskich Valeri Vachev i Wojciech Brzozowski. Valeri Vachev podziękował w imieniu RPO członkom Komisji za ich pracę społeczną i wsparcie dla instytucji RPO. W. Brzozowski dodał, że liczy na możliwość korzystania ze wsparcia Komisji.

Współprzewodniczący Komisji dyrektor Piotr Mierzejewski przedstawił porządek spotkania a sekretarz Komisji Joanna Koczorowska – działania RPO podejmowane przez Rzecznika w obszarze ochrony zdrowia psychicznego.

Współprzewodniczący Komisji dr Marek Balicki przedstawił temat dyskusji ­ – założenia, cele i niepokoje związane z propozycjami przedstawionymi w projekcie nowelizacji ustawy o ochronie zdrowia psychicznego. Podkreślił, że kształt opieki psychiatrycznej ma silny związek z ochroną godności i praw człowieka.

Nowelizacja ustawy o ochronie zdrowia psychicznego

Prof. dr hab. n. med. Piotr Gałecki przedstawił opinię Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego. Mówił o potrzebie przeredefiniowania art. 23 oraz wprowadzeniu takich rozwiązań, które nie stygmatyzowałyby pacjentów z zaburzeniami psychicznymi przyjmowanych do szpitala psychiatrycznego. Mówił o wyzwaniach współczesnej psychiatrii, obowiązujących standardach oraz o terminologii: chorobie psychicznej i zaburzeniach psychicznych.

Propozycję brzmienia art. 23 i art. 24. opracowaną przez Polskie Towarzystwo Psychiatryczne przedstawił prof. Janusz Hejtzman, wiceprezes Towarzystwa. Przekazał również informację, że konsultacje nad kształtem legislacji wciąż trwają – do Ministerstwa Zdrowia wpływają kolejne opinie a projekt będzie podlegał dalszej korekcie i pracy legislacyjnej, również z udziałem konstytucjonalistów.

Dr Marcin Szwed skupił się na kwestiach prawnych m.in. na zgodności proponowanych przepisów z prawem m.in. z Europejską Konwencją Praw Człowieka. Zauważył również, że debata powinna dotyczyć nie tylko art. 23 ale także innych zapisów oraz zaznaczył konieczność przeanalizowania skutków proponowanych zmian.

Adw. Piotr Wojtaszak natomiast poruszył kwestię dostępu pacjentów przyjmowanych do szpitala psychiatrycznego do pomocy prawnej, czyli do kontaktu z pełnomocnikiem.

Podczas dyskusji kontynuowano ocenę zapisów projektu. Eksperci wskazali na konieczność szerokiej dyskusji i debaty publicznej nad wizją polskiej psychiatrii. Zwrócili uwagę na wielowymiarowość sytuacji – od zmiany terminologii po rozmowę o wartościach oraz wskazali konieczność odniesienia do psychiatrii środowiskowej. Eksperci zwrócili uwagę na podkreślenie podmiotowości człowieka, także człowieka z zaburzeniami psychicznymi.