Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Rzecznik Praw Obywatelskich zwrócił się do Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego wobec powstających w praktyce wątpliwości na tle rozpatrywanych przez organy nadzoru budowlanego spraw, co do zasadności stosowania art. 66 ust. 1 pkt 4 Prawa budowalnego w sytuacji otrzymania informacji o istnieniu na budynkach napisów, symboli lub znaków, które mogą wypełniać znamiona przestępstwa dyskryminacyjnego i jako takie mogą być przedmiotem czynności organów ścigania. W ocenie Rzecznika umieszczenie na budynku tego rodzaju napisów lub grafik może być interpretowane jako nienależyty stan estetyczny i prowadzić do takiego oszpecenia otoczenia, które będzie podstawą interwencji odpowiedniego organu nadzoru budowlanego.

Zgodnie ze stanowiskiem GINB każdy przypadek umieszczenia napisu na obiekcie budowlanym jest inny i musi być indywidualnie oceniany pod kątem spełniania, bądź nie, przesłanki oszpecenia otoczenia. W związku z tym GINB nie może opracować stanowiska, w którym poinformowałby organy, że każdy napis, usytuowany w dowolnym miejscu na jakimkolwiek obiekcie powoduje zawsze oszpecenie otoczenia, bowiem ocena, czy uzasadnione jest zastosowanie w/w przepisu musi być dokonana w ramach uznania administracyjnego przez poszczególne terenowe organy nadzoru budowlanego. Ponadto GINB podniósł, że umieszczony na budynku napis o nienawistnej treści stanowi dowód popełnienia przestępstwa, co uniemożliwia jego usunięcie. Dodatkowo zaznaczono, że w toku prac Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Budowlanego ustalono, że organy nadzoru budowlanego powinny zostać zwolnione z obowiązków związanych z oceną estetyk obiektu budowlanego ze względu m.in. na to, że przedmiotowa sprawa jest kwestią ocenną i odwołującą się do gustów i odczuć oceniającego.

Rzecznik nie podziela przedstawionego stanowiska. W szczególności należy podkreślić, że toczące się postępowanie karne nie stoi na przeszkodzie wydania nakazu usunięcia nieprawidłowości, bowiem organy ścigania w toku czynności mogą odpowiednio zabezpieczyć dowody popełnienia przestępstwa. Wobec powyższego Rzecznik będzie kontynuował postępowanie wyjaśniające w tej sprawie.