Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi przewiduje obowiązek uiszczenia opłaty kancelaryjnej przy składaniu wniosku o sporządzenie uzasadnienia orzeczenia i jego doręczenia. Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 16 grudnia 2003 r. w sprawie wysokości opłat kancelaryjnych pobieranych w sprawach sądowoadministracyjnych wysokość tej opłaty wynosi 100 złotych. Złożenie wniosku uruchamia procedurę sporządzania uzasadnienia niezależnie od uiszczenia przez stronę opłaty.

Konsekwencją tego rozwiązania jest bezwzględny charakter obowiązku uiszczenia opłaty kancelaryjnej. Cofnięcie wniosku o sporządzenie i doręczenie odpisu wyroku z uzasadnieniem nie zwalnia wnioskodawcy z uiszczenia tej opłaty. W istotny sposób ograniczono więc możliwość decydowania przez stronę o ponoszeniu kosztów związanych z korzystaniem z przysługujących jej uprawnień. Sądy administracyjne są zobligowane jedynie do poinformowania strony o możliwości złożenia wniosku o uzasadnienie wyroku w terminie 7 dni od jego ogłoszenia bądź doręczenia odpisu sentencji. W konsekwencji strona działająca samodzielnie może nie być świadoma konieczności poniesienia kosztów w związku ze złożeniem wniosku o uzasadnienie wyroku. W opinii Rzecznika należałoby rozważyć możliwość modyfikacji zasad uiszczania opłaty za sporządzenie i doręczenie uzasadnienia, tak aby strona była informowana o konieczności uiszczenia opłaty i możliwości złożenia wniosku o zwolnienie jej z uiszczania kwoty, albo w ogóle należałoby wyeliminować pobieranie opłaty za sporządzenie uzasadnienia, którego żąda strona w ustawowym terminie. Rzecznik Praw Obywatelskich prosi o rozważenie podjęcia działań legislacyjnych zmierzających do zmiany stanu prawnego w powyższym zakresie.