Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Praca samozatrudnionych członków załóg pokładowych Ryanaira ma cechy charakterystyczne dla stosunku pracy.
• Członkowie personelu pokładowego wykonują pracę w podporządkowaniu, dla prawa pracy nie ma znaczenia, że podporządkowanie to można też wywieść z prawa lotniczego.
• Inspekcja ustaliła jednak, że stewardessy i stewardzi pracujący dla Ryanaira nie chcą zamienić samozatrudnienia w umowy o pracę

Po interwencji RPO z września 2018 Główny Inspektor Pracy przeprowadził 31 stycznia 2019 r. wyniki kontroli w spółkach: Ryanair Sun S.A. z oraz Warsaw Aviation.

Okazało się, że Ryanair Sun w ogóle nie zatrudnia członków personelu pokładowego Kompleksową obsługę samolotów zapewnia mu Warsaw Aviation Sp. z o.o. Ta zaś zatrudnia osoby, które zarejestrowały działalność gospodarczą.

Inspektorzy pracy sprawdzili więc, jaki jest charakter stosunków łączących samozatrudnionych członków personelu pokładowego z podmiotem zatrudniającym: czy występują tu cechy stosunku pracy, a warunki umowy potwierdzane są na piśmie.  Okazało się – na podstawie dokumentów, jak i zeznań świadków, że stosunki te mają charakter mieszany (tj. noszą cechy typowe dla stosunku pracy jak i umów cywilnoprawnych).

W ocenie inspektorów pracy przeważają cechy charakterystyczne dla stosunku pracy.

Kontrolujący stoją na stanowisku, że członkowie personelu pokładowego wykonują pracę w podporządkowaniu (które jest jednym z najbardziej typowych elementów stosunku pracy). Według inspektorów pracy bez znaczenia jest fakt, że procedury, które przewidują pracę w podporządkowaniu, w znacznej części wynikają z prawa lotniczego.

Kontrolujący stwierdzili też, że w zakresie planowania czasu pracy obowiązują pewne ograniczenia, które niekorzystnie kształtują pozycję osób samozatrudnionych.

Inspektorzy po rozmowie z samozatrudnionymi stwierdzili jednak, że nie chcą oni umów o pracę.

W przypadku Ryanair Designated Activity Company Sp. z o.o. okazało się, że spółka ta zatrudnia personel pokładowy na podstawie umów o pracę z pracodawcą irlandzkim - Ryanair D.A.C. – na podstawie prawa irlandzkiego. Z dniem 8 grudnia 2018 r. irlandzki Ryanair zakończył operacje lotnicze z polskich baz w ramach certyfikatu przewoźnika lotniczego wydanego przez irlandzki nadzór lotniczy.

III.7041.11.2018