Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Spotkanie współorganizowane było przez panią Wiesławę Borczyk, prezes Ogólnopolskiej Federacji Uniwersytetów Trzeciego Wieku (UTW), a także członkini Komisji Ekspertów ds. Osób Starszych przy Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich.

Do udziału w spotkaniu zaprosiliśmy liderów siedmiu UTW z subregionu sądeckiego (cztery powiaty), liderów gminnych/miejskich rad seniorów, a także prawników, świadczących nieodpłatną pomoc prawną na terenie miasta Nowego Sącza i powiatu nowosądeckiego oraz liderki Kół Gospodyń Wiejskich. Na to drugie spotkanie w Nowym Sączu przyszło także ponad 20 osób. Najważniejszym wnioskiem z prawie dwugodzinnego spotkania było to, że to właśnie organizacje seniorów są tą siłą, która może zmieniać podejście samorządów do usług publicznych i pomocy starzejącym się obywatelom.

Adam Bodnar mówił o działaniach RPO na rzecz praw osób starszych, a Barbara Imiołczyk prosiła o recenzję najnowszego wydawnictwa Biura RPO – "Systemu wsparcia osób starszych w środowisku zamieszkania" (patrz załącznik do informacji). 

Problemy zgłoszone w dyskusji z RPO

Transport

• Dworce. O jeden krok za daleko.

- Znam dwa dworce: w Krakowie i Warszawie. Tam z trudem wsiada się do pociągu, a osoby starsze, jeszcze z walizką, nie są w stanie pokonać odległości między peronem a wagonem. Są nowe perony, nowe pociągi, a to się nie poprawia.

• Zniżki. W dużych miastach seniorzy mają zniżkowe i darmowe bilety, ale w małych miejscowościach, gdzie transport publiczny jest sprywatyzowany, takiego wsparcia nie ma (- Ale to jest właśnie kwestia do poruszenia z władzami gmin).

Geriatria. Jak dbać o zdrowie, skoro nie ma lekarzy?

Nie ma specjalistów, nie ma łóżek szpitalnych. Jak zachęcać młodych lekarzy, by wybierali tę specjalizację? Przecież dziś nikt o zdrowych zmysłach nie będzie leczył dziecka na oddziale ogólnym. Od tego jest pediatria. A w przypadku ludzi starszych problemu się nie widzi.

- Tak, RPO kolejną kadencję się tym zajmuje (patrz załącznik).

Rehabilitacja seniorów

Brakuje gminnych programów dla seniorów. Bez badań, edukacji i rehabilitacji seniorzy nie zachowają sprawności – a to będzie wszystkich więcej kosztować. Tylko nikt o tym nie myśli.

W Nowym Sączu na rehabilitację czeka się ponad rok (chyba że pójdzie się do gabinetu prywatnego). Seniorom trudno dostać się zaś do sanatoriów, gdzie ta rehabilitacja jest kompleksowa.

Dyskryminacja seniorów ze względu na wiek

Relacje medialne z zajęć dla seniorów opatrywane są nienawistnymi komentarzami. Jak to możliwe, że młodzi nie wiedzą, że za chwilę sami będą starzy? I dlaczego w taki sposób ci młodzi odbierają radość i chęć życia seniorom? Może potrzebna jest specjalnie zorganizowana pomoc prawna dla seniorów?

Seniorzy nie lubią korzystać z informacji cyfrowych. Czy gminy nie powinny organizować punktów informacyjnych, które przekazywałyby informacje drukowane?

Bezpłatna pomoc prawna

Ludzie dowiadują się o tej możliwości za późno, kiedy mają już sprawę w sądzie. Ustawę o bezpłatnej pomocy prawnej warto poprawić (- Tak, Rzecznik to wie i się tym zajmuje). 

Sądecki UTW

Sądecki UTW współpracuje z wieloma instytucjami kultury i oświaty oraz NGO-sami na Sądecczyźnie. W Sądeckim UTW oprócz władz stowarzyszenia działa Samorząd Słuchaczy, wybierany co roku przez samych słuchaczy.  Działa Rada Programowo-Naukowa.

Program edukacyjno-aktywizujący UTW obejmuje oprócz wykładów także zajęcia warsztatowe (w mniejszych grupach) oraz zajęcia z zakresu kultury fizycznej, wyjazdy studyjne, wyjazdy turystyczne i wolontariat. Wydaje Biuletyn ”Sadecki UTW”-kwartalnik, redagowany przez samych słuchaczy.

Sądecki UTW był inicjatorem utworzenia Ogólnopolskiej Federacji Stowarzyszeń UTW (od 2007 r.) oraz międzynarodowej konferencji Forum III Wieku na Forum Ekonomicznym w Krynicy Zdroju od 2009 r. - corocznie) poświęconej tematyce starzejącego się społeczeństwa w Polsce i Europie. Przedstawiciele Rzecznika Praw Obywatelskich biorą od wielu lat udział w tej konferencji.

Ogólnopolska Federacja Stowarzyszeń UTW ma siedzibę w Nowym Sączu. Tam jest też zorganizowany Punkt Konsultacyjno-Doradczy dla UTW w kraju i polskich UTW za granicą. Przez Federację UTW zostały opracowane m.in. poradniki dla liderów UTW oraz dla kandydatów i członków gminnych rad seniorów. W tym zakresie prowadzone są też szkolenia i konferencje tematyczne. Środki na działalność UTW pozyskuje ze składek członkowskich oraz z dotacji w ramach projektów.

Ostatnio Federacja podpisała porozumienie z Krajową Izbą Radców Prawnych dotyczące współpracy.