Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Służba Więzienna nie uznaje dokumentu w aplikacji mObywatel jako potwierdzającego tożsamość osoby, które chce odbyć widzenie z odbywającym karę pozbawienia wolności
• Tymczasem ustawa z 2023 r. o aplikacji mObywatel wprost wskazuje, że obowiązek stwierdzenia tożsamości lub obywatelstwa jest spełniony w przypadku okazania dokumentu w tej aplikacji
• Nie ma podstaw prawnych do przyjęcia, że obywatel, który ubiega się o wejście na teren jednostki penitencjarnej, nie może wylegitymować się dokumentem w aplikacji mObywatel – pisze Marcin Wiącek do Dyrektora Generalnego Służby Więziennej i prosi o stanowisko w tej sprawie

Obywatel zwrócił się do Rzecznika Praw Obywatelskich z pytaniem czy na podstawie dokumentu mobilnego w aplikacji mObywatel może potwierdzić swoją tożsamość podczas ubiegania się o wstęp na teren zakładu karnego na widzenie z osobą pozbawioną wolności. RPO przekazał sprawę do Centralnego Zarządu Służby Więziennej.

Z odpowiedzi, którą uzyskał wynika, że zdaniem CZSW obowiązujący stan prawny nie przewiduje możliwości potwierdzenia tożsamości osoby ubiegającej się o wstęp na teren jednostki penitencjarnej za pomocą dokumentu mobilnego zawartego w aplikacji mObywatel. Powołano się na rozporządzenie Rady Ministrów z 6 lipca 2023 r. w sprawie realizacji działań funkcjonariuszy Służby Więziennej oraz wzoru protokołu z kontroli osobistej, kontroli pobieżnej oraz ze sprawdzenia pojazdów lub ich ładunku. Wskazano, że rozporządzenie nie wymienia wprost dokumentu mobilnego wśród dokumentów, na podstawie których można ustalać tożsamość osób legitymowanych.

Rzecznik nie zgadza się z takim stanowiskiem i w piśmie do Dyrektora Generalnego Służby Więziennej zwraca uwagę, że ustawa z 26 maja 2023 r. o aplikacji mObywatel wprost wskazuje, że pod pojęciem dokumentu mobilnego w aplikacji mObywatel należy rozumieć dokument stwierdzający tożsamość i obywatelstwo polskie użytkownika tej aplikacji. Ponadto jeśli z przepisu prawa wynika obowiązek stwierdzenia tożsamości lub obywatelstwa polskiego na podstawie dokumentu tożsamości, w szczególności na podstawie dowodu osobistego, obowiązek ten uznaje się za spełniony w przypadku stwierdzenia tożsamości lub obywatelstwa polskiego na podstawie dokumentu mObywatel.

Na mocy przepisów ustawy dowód mobilny dostępny w mObywatelu należy zatem uznać za równoważny z tradycyjnym dowodem osobistym.

Rzecznik zauważa, że ustawa przewiduje możliwość ograniczenia wykorzystywania dokumentu mobilnego do stwierdzenia tożsamości, ale ściśle określa sytuacje, w których nie będzie on wystarczający. Dokument taki nie uprawnia na przykład do przekraczania granicy państwowej.

Marcin Wiącek w wystąpieniu wskazuje, że nie ma podstaw prawnych do przyjęcia, że obywatel, który ubiega się o wejście na teren jednostki penitencjarnej, nie może wylegitymować się dokumentem w aplikacji mObywatel i w związku z tym prosi o stanowisko w tej sprawie dyrektora generalnego Służby Więziennej płk Andrzeja Pecka.

IX.517.39.2024