Wizytacja KMPT w Placówce Całodobowej Opieki – Dom Opieki Senior w Krakowie.
W dniach 15-16 listopada 2022 r. przedstawicielka Krajowego Mechanizmu Prewencji Tortur (KMPT) wraz z Zastępczynią Pełnomocnika Terenowego RPO w Katowicach wizytowały Dom Opieki Senior, zlokalizowany w Krakowie przy ul. Bieżanowskiej 98c.
Celem wizytacji było sprawdzenie traktowania, warunków pobytu mieszkańców i przedstawienie zaleceń, które wzmocnią ich ochronę przed ryzykiem tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania oraz karania.
Wizytujące dokonały oglądu wybranych przez siebie pomieszczeń, przeprowadziły poufne rozmowy z mieszkańcami i personelem placówki oraz zapoznały się z wybraną dokumentacją.
Dom Opieki Senior w Krakowie jest placówką zapewniającą całodobową opiekę osobom w podeszłym wieku. Zezwolenie na działalność wydał w dniu 9 stycznia 2006 r. w formie decyzji Wojewoda Małopolski (decyzja nr 1/2005, znak: PS.III.9013-3-27-05). Podmiotem prowadzącym dom opieki jest spółka Senior Sp. z o. o. z siedzibą w Wieliczce.
Zgodnie z decyzją Wojewody Śląskiego pojemność placówki wynosi 24 miejsca. W czasie wizytacji KMPT w placówce przebywało 22 mieszkańców, w tym 1 osoba ubezwłasnowolniona całkowicie.
Przed wejściem do domu opieki znajdowała się tablica z informacją, o typie domu, podmiocie prowadzącym oraz numerem zezwolenia Wojewody Małopolskiego.
Warunki bytowe zostały ocenione przez przedstawicieli KMPT jako dobre. Mieszkańcy zakwaterowani byli w pokojach 2 lub 3 osobowych z dostępem do łazienek. Placówka była czysta, wolna od nieprzyjemnych zapachów.
W Domu Opieki Senior nie jest prowadzony rejestr stosowania przymusu bezpośredniego (wymagany ustawą o pomocy społecznej ), osób przyjętych do placówki, skarg i wniosków, wydarzeń nadzwyczajnych, wyjść i odwiedzin.
Wizytujące zwróciły uwagę, że na terenie Domu Opieki Senior brak jest informacji o możliwościach złożenia skargi, zarówno w trybie wewnętrznym, jak i do instytucji zewnętrznych np. Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego, Rzecznika Praw Obywatelskich.
Ewentualne ustne skargi nie są nigdzie odnotowywane (brak rejestru skarg). Osoba upoważniona do reprezentowania spółki prowadzącej Dom Opieki Senior wyjaśniła, że wszelkie skargi np. rodzin są zgłaszane i rozpatrywane w formie elektronicznej.
Wizytujące nie otrzymały sygnałów świadczących o złym traktowaniu mieszkańców przez personel. Opinie na temat pracowników były bardzo dobre.
Jak wynikało z rozmowy Dyrektorką Domu Opieki, nikt z mieszkańców nie może samodzielnie opuszczać placówki ze względu na swój stan zdrowia. Pensjonariusze mają możliwość korzystania ze świeżego powietrza w ogrodzie na terenie placówki.
KMPT zdaje sobie sprawę, że dla większości mieszkańców samodzielne wyjścia mogłyby stanowić ryzyko, jednakże warto zauważyć, że od kilku lat w tym zakresie wprowadzone zostały odpowiednie rozwiązania prawne.
Ograniczenia w samodzielnym opuszczaniu placówki powinny być wprowadzane jedynie na podstawie zaświadczenia lekarskiego. Zakaz ten podlega kontroli sądowej. W analizowanej dokumentacji brak było tego typu dokumentów.
Szczegółowe wnioski i zalecenia przedstawione zostaną w raporcie powizytacyjnym.