Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Na jakie bariery natrafiają Państwo, korzystając z usług publicznych, załatwiając sprawy w urzędzie? Czy podejmowali Państwo interwencje w celu zapewnienia dostępności? Zapraszamy do dyskusji.

Dziesięć lat temu Polska ratyfikowała Konwencję ONZ o prawach osób niepełnosprawnych. Ta okrągła rocznica to dobry moment, aby przeczytać ten dokument na nowo i porozmawiać o tym, co się zmieniło na lepsze, a ile jeszcze mamy do zrobienia. Przygotowaliśmy 10 tematów i wyzwań, które są istotne dla zapewnienia godnego i niezależnego życia w świetle zapisów Konwencji.

Dziś zachęcamy do dyskusji o świecie dostępnym, pozbawionym barier. Tak, aby umożliwić osobom z niepełnosprawnościami niezależne życie i pełny udział we wszystkich jego sferach.

Każda i każdy z nas ma prawo być traktowany na równi z innymi. 

Osoby z niepełnosprawnościami mogą i powinny korzystać z wszystkich wolności i praw człowieka na  równi z innymi. Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych zwraca uwagę na konieczność znoszenia barier, które mogą ograniczać pełny udział w życiu społecznym.

Dostępność i mobilność są podstawą funkcjonowania osób z niepełnosprawnościami, dlatego przyjęcie ustaw o dostępności: ustawy o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami (z dnia 19 lipca 2019 r.) oraz o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych (z dnia 4 kwietnia 2019 r.) należy uznać za istotny postęp.

Zgodnie z wdrożonymi przepisami, informacje, usługi i przestrzeń instytucji publicznych muszą być dostępne również dla tych, którzy mają indywidualne potrzeby - m.in. osób głuchych, niewidomych, z niepełnosprawnością intelektualną, korzystających z wózków czy osób w spektrum autyzmu. Jeśli ktoś napotka barierę, która utrudnia mu zrozumienie dokumentu, komunikowanie się czy poruszanie po budynku, to ma prawo wymagać zapewnienia dostępności. 

Ustawa o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami w art. 6 ustanawia standard minimalny, który instytucja publiczna powinna zapewnić. W każdej instytucji publicznej jest koordynator lub koordynatorka do spraw dostępności. Do tej osoby można się zwracać ze wszystkimi problemami z dostępem do usług publicznych danego urzędu lub instytucji np.: domu kultury, biblioteki, przychodni zdrowia, uczelni publicznej, sądu czy urzędu miasta.

O dostępności mówi art. 9 Konwencji: „Aby umożliwić osobom niepełnosprawnym niezależne życie i pełny udział we wszystkich sferach życia, Państwa Strony podejmą odpowiednie środki w celu zapewnienia im, na zasadzie równości z innymi osobami, dostępu do środowiska fizycznego, środków transportu, informacji i komunikacji, w tym technologii i systemów informacyjno-komunikacyjnych, a także do innych urządzeń i usług, powszechnie dostępnych lub powszechnie zapewnianych, zarówno na obszarach miejskich, jak i wiejskich”. 

Rzecznik Praw Obywatelskich działa na rzecz dostępności przestrzeni i usług. Przykładem jest skuteczna interwencja dotycząca wprowadzenia wideoidentyfikacji przy zakładaniu profilu zaufanego. 

Zapraszamy do dyskusji w naszych mediach społecznościowych.

Apel Rzecznika Praw Obywatelskich

Osoby z niepełnosprawnościami korzystają ze wszystkich wolności i praw człowieka na równi z innymi.

Rzecznik Praw Obywatelskich od lat działa na rzecz dostępności przestrzeni i usług. Jest to ważne dla osób o szczególnych potrzebach: Głuchych, niewidomych, osób z niepełnosprawnością intelektualną, poruszających się na wózkach, w spektrum autyzmu czy po prostu osób starszych.

Zdarza się, że przez napotykane w codziennym życiu bariery, obywatele są wykluczani z życia społecznego czy zawodowego. Zwykły krawężnik przy przejściu dla pieszych, schody, brak windy czy ścieżki prowadzącej mogą okazać się dla niektórych przeszkodami nie do pokonania.

W tym roku obchodzimy 10-lecie ratyfikacji przez Polskę Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych. To właśnie ona zwraca uwagę na konieczność znoszenia barier, które mogą ograniczać osobom z niepełnosprawnościami pełny udział w życiu społecznym.

Artykuł 9. Konwencji nakłada na państwa, które ją ratyfikowały obowiązek zapewnienia dostępności - informacji, komunikacji, środowiska fizycznego, dostępności cyfrowej. Tak, aby umożliwić osobom z niepełnosprawnościami niezależne życie i pełny udział we wszystkich jego sferach.

Bariery, które nas otaczają, to nie tylko przeszkody fizyczne. Mogą one też wynikać z określonych postaw, zachowań i zwyczajów, wyznawanych wartości czy po prostu braku świadomości.

Dlatego bądźmy bardziej świadomi. Każdy z nas jest w pewnym stopniu odpowiedzialny za budowanie świata pozbawionego barier, społeczeństwa równych szans i możliwości. W którym każdy człowiek może korzystać z przysługujących mu praw!

Twórzmy świat dostępny dla wszystkich! Dostępność to prawo człowieka!