Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Obywatel skarży się, że sanepid odmówił zwolnienia go z kwarantanny domowej – wobec pozytywnego wyniku testu u żony i corki
• Tymczasem obowiązku kwarantanny, gdy na COVID-19 chorują domownicy, nie stosuje się do osób zaszczepionych
• Rzecznik Praw Obywatelskich pyta o sprawę Ministra Zdrowia wobec rozbieżności w resortowym przekazie, a obywatelowi wskazuje, co robić w takiej sytuacji
• AKTUALIZACJA : Odpowiedź MZ niczego nie wyjaśniła. RPO dopytuje zatem, czy osoby zaszczepione były kierowane na kwarantannę wbrew jednoznacznym przepisom rządowego rozporządzenia

Z przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z 6 maja 2021 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii (§ 4 ust. 7) w sposób jednoznaczny wynika, że obowiązku kwarantanny „domownika” nie stosuje się do osób zaszczepionych przeciwko COVID-19.

Tym samym brak jest podstaw prawnych do poddania  kwarantannie osoby, wobec której wystawiono zaświadczenie o wykonaniu szczepienia ochronnego przeciwko COVID-19 szczepionką, dopuszczoną do obrotu w UE, a od szczepienia upłynęło co najmniej 14 dni (§ 3 ust. 2 pkt 14 rozporządzenia).

W tym kontekście RPO z najwyższym zdziwieniem przyjmuje wypowiedzi medialne rzecznika Ministra Zdrowia, który najpierw ogłasza faktyczne "wyłączenie stosowania” przywołanych regulacji, a następnie przekazuje mediom informację o powrocie do ich stosowania. Materia, której dotyczyły wypowiedzi rzecznika MZ, dotyczy zaś bezpośrednio wolności osobistej.

Dlatego RPO prosi min. Adama Niedzielskiego o wskazanie podstaw prawnych faktycznej modyfikacji zasad wynikających z przywołanych przepisów rozporządzenia Rady Ministrów.

Podobnych rozstrzygnięć, jak w stosunku do skarżącego - wobec  „podejrzenia wystąpienia wariantu delta” - mogło być więcej. Nieodzowne dla ochrony wolności i praw jednostki są zatem niezwłoczne działania w celu zwolnienia wszystkich osób, które zgodnie z przepisami prawa nie podlegają kwarantannie, a zostały na nią skierowane.

Obywatelowi RPO przekazał zaś, że od decyzji o odmowie zwolnienia z kwarantanny przysługuje odwołanie. W takim przypadku organ, który wydał zaskarżoną decyzję, może w trybie tzw. autokontroli, samodzielnie zmienić własną decyzję - bez przekazywania odwołania do organu wyższego, który najpewniej rozpoznałby odwołanie już po upływie kwarantanny.

Po takiej autokontroli ważne jest, aby dana osoba zrzekła się prawa do odwołania od nowej – tym razem już korzystnej – decyzji. Wówczas decyzja zwalniająca z kwarantanny stanie się ostateczna.

Odpowiedź MZ (aktualizacja 20 lipca 2021 r.)

(....) Kwestia wyłączeń od obowiązkowej kwarantanny jest regulowana przepisami rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 6 maja 2021 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii (Dz. U. z 2021 r. poz. 861 z późn.zm.). Jak stanowi § 8 rozporządzenia RM obowiązku odbycia kwarantanny, o której mowa w art. 34 ust. 2 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, nie stosuje się wobec osoby, która zakończyła hospitalizację, odbywanie izolacji lub izolacji w warunkach domowych, z powodu stwierdzenia zakażenia wirusem SARS-CoV-2, a także osoby zaszczepionej przeciwko COVID-19.

Regulacja ta wyłącza zatem obowiązek odbycia kwarantanny dla osób zaszczepionych w przypadku narażenia na styczność z biologicznym czynnikiem chorobotwórczym, jakim jest wirus SARS-CoV-2 niezależnie od wariantu wirusa.

Równocześnie należy wskazać, że w rozumieniu rozporządzenia RM za osobę zaszczepioną przeciwko COVID-19 uważa się osobę, której wystawiono zaświadczenie o wykonaniu szczepienia ochronnego przeciwko COVID-19 szczepionką, która została dopuszczona do obrotu w Unii Europejskiej i upłynęło co najmniej 14 dni od wykonania tego szczepienia. A zatem powyższe należy odnosić do osoby, u której ukończony został pełny cykl szczepień, a od podania ostatniej dawki (1 dawki w przypadku szczepionki Janssen) upłynęło 14 dni liczonych od dnia następującego po dniu podania tej dawki.

Jednocześnie, uprzejmie informuję, że systemy EWP i SEPIS nie wyróżniają podkategorii kwarantanny nałożonej z powodu narażenia na kontakt z osobą zakażoną wariantem alertowym SARS-CoV-2 - brzmi odpowiedź Waldemara Kraski, sekretarza stanu w MZ.

Kolejne pismo RPO (aktualizacja 21 lipca 2021 r.)

- Z przykrością stwierdzam, że pismo nie zawiera wyjaśnień odnoszących się do przedstawionego przez Rzecznika problemu, a jedynie informację o obowiązujących przepisach prawa. Przepisach prawa, które – co podkreślam – Rzecznik zna. Wystąpienie Rzecznika skierowane w niniejszej sprawie dotyczyło wszakże ewentualnego ich naruszenia - napisał do wiceministra Kraski zastępca RPO Maciej Taborowski.

Dlatego prosi o jednoznaczne wskazanie:

1) czy zgodnie z przywołanymi w uprzednim wystąpieniu Rzecznika wypowiedziami rzecznika Ministra Zdrowia doszło do czasowego odstąpienia od stosowania przepisów rozporządzenia Rady Ministrów i osoby zaszczepione były kierowane na kwarantannę wbrew jednoznacznej treści przepisów rozporządzenia?

Jeżeli tak, pyta także: 

2) jaka była podstawa prawna kierowania ww. osób na kwarantannę?

3) czy wraz ze zmianą „praktyki” w omawianym zakresie i „powróceniem” do stosowania przepisów rozporządzenia Rady Ministrów (vide druga z przytoczonych uprzednio wypowiedzi rzecznika Ministra Zdrowia) doszło do zwolnienia ww. osób z kwarantanny.

V.7018.753.2021