Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Ludzie skarżą się Rzecznikowi, że notariusze do taksy notarialnej doliczają VAT. Nie pozwalają na to przepisy, a wszelkie wątpliwości w tej sprawie rozwiał Sąd Najwyższy.
• O sprawie pisał też portal Infor.pl.
• RPO prosi Krajową Radę Notarialną o wyjaśnienia.

Notariuszowi za dokonanie czynności notarialnych przysługuje wynagrodzenie określone na podstawie umowy ze stronami, nie wyższe niż maksymalne stawki taksy notarialnej. Tak stanowi prawo o notariacie w art. 5 § 1  (Dz. U. z 2020 r. poz. 1192). Maksymalne stawki określa Minister Sprawiedliwości (art. 5 § 3) w rozporządzeniu (Dz. U. 2020 r., poz. 1473, dalej „rozporządzenie w sprawie stawek”).

Rzeczywiście jest tak, że wysokość opłat notarialny uregulowana jest w dwóch aktach prawnych różnej rangi – w ustawie i w rozporządzeniu. Nigdzie jednak nie ma mowy o tym, że notariusz może sobie doliczyć do taksy należny od swojego wynagrodzenia podatek od towarów i usług ani że ustalone wynagrodzenie podlega podwyższeniu o ten podatek. Zatem podatek musi się zawierać w podanej stronom opłacie.

Wynagrodzenie notariusza może być wszakże traktowane jak cena za dokonane przez niego czynności ponieważ brak jest normatywnych podstaw do uznawania go za należność publicznoprawną. Nie może ono uchodzić za taką tylko dlatego, że jest pobierane za czynność urzędową.

V.511.612.2020