Biuletyn Informacji Publicznej RPO

W dniach 21-23 listopada 2022 r. przedstawiciele Krajowego Mechanizmu Prewencji Tortur oraz Zastępczyni Pełnomocniczki Terenowej RPO we Wrocławiu przeprowadzili wizytację w Młodzieżowym Ośrodku Wychowawczym w Lwówku Śląskim (woj. dolnośląskie),  (dalej: placówka, MOW, Ośrodek).
 

Celem wizytacji, zgodnie z art. 19 OPCAT, było sprawdzenie sposobu traktowania oraz warunków pobytu nieletnich umieszczonych w placówce oraz rekomendowanie rozwiązań, które wzmocnią ich ochronę przed ryzykiem tortur, nieludzkiego lub poniżającego traktowania oraz karania. Przedstawiciele Biura RPO przeprowadzili na osobności rozmowy z personelem oraz mieszkańcami, dokonali oglądu placówki oraz analizy wybranej dokumentacji.

Młodzieżowy Ośrodek Wychowawczy w Lwówku Śląskim jest placówką resocjalizacyjno-wychowawczą dla młodzieży niedostoswanej społecznie w normie intelektualnej. Organem sprawującym nadzór pedagogiczny jest Dolnośląskie Kuratorium Oświaty. Ośrodek jest jednostką organizacyjną powiatu lwóweckiego, funkcjonującą w formie jednostki budżetowej, rozliczającej się z budżetem powiatu.

W MOW funkcjonują: Szkoła Podstawowa (klasa VIII) oraz Branżowa Szkoła I Stopnia (kierunek kształcenia murarz-tynkarz oraz kucharz). Ośrodek przeznaczony jest dla 24 chłopców, działają w nim dwie grupy wychowawcze. W trakcie wizytacji w placówce przebywało 14 nieletnich.

Warunki bytowe panujące w placówce wizytujący ocenili za niespełniające podstawowych standardów. Część pokojów, w których przebywają nieletni były zniszczone, ściany odrapane i popękane. Większość mebli wymaga wymiany bądź naprawy. Ponadto sanitariaty nie posiadają odpowiedniej wentylacji, w jednym z nich widoczne były groźne dla zdrowia duże ślady wilgoci. Co prawda w trakcie wizytacji odbywały się prace remontowe części pomieszczeń, jednak w ocenie przedstawicieli Biura RPO placówka wymaga pilnej renowacji oraz remontów zakrojonych na dużo szerszą skalę. 

W trakcie wizytacji nie odebrano sygnałów świadczących o złym traktowaniu wychowanków przez personel. Opinie przedstawiane na temat MOW były pozytywne.

W wizytowanym Ośrodku brak jest sprawnie funkcjonującego mechanizmu skargowego. Nieletni mogą składać skargi/wnioski w formie ustnej, mailowej bądź pisemnej do Dyrektora lub innych osób z personelu, jednak nie jest prowadzony rejestr skarg i wniosków, który w sposób rzetelny i przejrzysty umożliwiałby szczegółowe prześledzenie mechanizmów rozwiązywania skarg i wniosków, a także ocenę jego skuteczności.

W celu ułatwienia nieletnim dostępu do zewnętrznych mechanizmów skargowych, wizytujący zarekomendowali wyeksponowanie w przestrzeniach wspólnych Ośrodka, do których dostęp mają zarówno chłopcy, jak i osoby odwiedzające (np. na tablicach informacyjnych na korytarzach i przy wejściu do placówki) danych teleadresowych instytucji, do których nieletni lub inna osoba mogliby się zwrócić w przypadku naruszenia praw osób przebywających w placówce.

Szczegółowe informacje oraz rekomendacje Krajowego Mechanizmu Prewencji Tortur mające na celu poprawę traktowania nieletnich, warunków ich pobytu i wzmocnienie ich ochrony przed torturami zostaną przedstawione w raporcie z wizytacji.