Biuletyn Informacji Publicznej RPO

W dniach 8-10 listopada 2022 r. przedstawiciele Krajowego Mechanizmu Prewencji Tortur przeprowadzili wizytację prewencyjną Domu Pomocy Społecznej w Zdunach z siedzibą pod adresem ul. Mickiewicza 21, 63-760 Zduny.  

Celem wizytacji było sprawdzenie traktowania i warunków pobytu mieszkańców DPS w celu wzmocnienia ich ochrony przed ryzykiem tortur i innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania. 

Wizytujący dokonali oglądu wybranych przez siebie pomieszczeń, zapoznali się z wybraną dokumentacją oraz przeprowadzili rozmowy z wybranymi pracownikami oraz mieszkańcami placówki.

Dom Pomocy przeznaczony jest dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych intelektualnie i prowadzony jest przez Zgromadzenie Sióstr Miłosierdzia św. Wincentego a Paulo.

Dom posiada 70 miejsc i tyle też osób przebywało w dniu wizytacji. Wśród mieszkańców 21 osób było małoletnich, a 33 mieszkańców zostało umieszczonych na podstawie postanowienia sądu. 

Wizytujący zwrócili uwagę na potrzebę udoskonalenia sposobu rejestracji obrażeń zaobserwowanych u mieszkańców DPS, poprzez przeszkolenie personelu z Protokołu stambulskiego oraz korzystanie z tzw. map ciała. Dzięki temu w łatwy sposób można oznaczyć np. odleżyny, czy ślady mogące świadczyć o stosowaniu przemocy. To niezwykle ważne, szczególnie w przypadku pierwszego badania przy przyjęciu do placówki, a także po powrocie z dłuższej nieobecności np. z hospitalizacji. 

Ponadto zwrócono uwagę na kruszenie leków dla mieszkańców bez zaleceń lekarskich. Niektóre preparaty o modyfikowanym uwalnianiu umożliwiają stopniowe, rozłożone w czasie uwalnianie substancji leczniczej. Rozdrobnienie leku może ten efekt zniwelować. 

Delegacja KMPT zwróciła uwagę na konieczność wsparcia personelu w zakresie zaoferowania specjalistycznych szkoleń. Opiekunowie osób starszych powinni być odpowiednio przeszkoleni i otrzymywać wsparcie w celu zapewnienia adekwatnej jakości świadczonych usług. Z uwagi na trudny charakter pracy, personel w domu opieki powinien otrzymywać niezbędne wsparcie i doradztwo w celu uniknięcia wypalenia oraz zachowania wysokich standardów opieki.

W opinii Krajowego Mechanizmu warto także zaoferować pracownikom wsparcie o charakterze trwałym i systemowych, czyli np. w formie regularnych, zewnętrznych superwizji dla wszystkich chętnych pracowników. Celem superwizji jest rozładowanie napięć powstałych wskutek wykonywanych obowiązków służbowych oraz omówienie sytuacji trudnych i metod zaradczych, co może również zapobiec wypaleniu zawodowemu.  

Krajowy Mechanizm zwrócił również uwagę na problemy systemowe jakim są stosowanie niestandardowych form zabezpieczeń (specjalne rękawice, zabezpieczenie przed upadkiem z wózka), pełnienie przez pracownika Domu funkcji opiekuna prawnego czy też monitoring wizyjny. 

Powyższe wnioski mają charakter wstępny. Dalsze obserwacje i rekomendacje Krajowego Mechanizmu Prewencji Tortur, przedstawione zostaną w końcowym raporcie.