Biuletyn Informacji Publicznej RPO

23 marca 2023 r. zastępca RPO Wojciech Brzozowski spotkał się z przewodniczącym Zarządu Głównego Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Funkcjonariuszy i Pracowników Więziennictwa Czesławem Tułą. Towarzyszyli mu wiceprzewodniczący Jarosław Ćmiel, Kamil Bachanowicz oraz członek zarządu Grzegorz Pronobis. W spotkaniu z ramienia RPO uczestniczyli również przedstawiciele Wydziału do spraw Żołnierzy i Funkcjonariuszy oraz Zespołu do spraw Wykonywania Kar.

Przewodniczący ZZ ZSW odniósł się do wizytacji pracowników KMPT w ZK w Barczewie. Podniósł, że medialny oddźwięk raportu wpływa negatywnie na pracę Służby Więziennej i prowadzi do wzrostu napięć między osobami pozbawionymi wolności a funkcjonariuszami SW. Związkowcy podkreślili między innymi, że sprawa negatywnie wpływa na zainteresowanie naborem do SW, co pogłębia jej problemy kadrowe.

W związku z tym padła sugestia, by pracownicy KMPT podczas wizytacji rozmawiali również z funkcjonariuszami SW, a gdy w rezultacie ustaleń zawiadamiana jest prokuratura – by RPO wstrzymał się z publikacją raportu z wizytacji do czasu zakończenia czynności prokuratury.

Wojciech Brzozowski mówił, że RPO jest świadomy trudnych warunków, w jakich działa Służba Więzienna. Rzecznik Praw Obywatelskich, komunikując problemy związane z funkcjonowaniem więzień w Polsce, stara się akcentować te okoliczności, tak aby odbyło się to z pożytkiem dla debaty o potrzebie systemowego wsparcia więziennictwa w Polsce.

ZRPO zwrócił jednak uwagę, że RPO i pracownicy KMPT są związani zakresem mandatu Protokołu fakultatywnego do Konwencji w sprawie zakazu stosowania tortur (OPCAT). Elementem każdej wizytacji KMPT w więzieniach jest rozmowa z ich personelem, ale czym innym byłoby zwracanie się do funkcjonariuszy o odniesienie się do konkretnych twierdzeń osób osadzonych – takie postępowanie mogłoby narazić rozmówców na negatywne konsekwencje kontaktu z wizytatorami, czego Protokół wprost zabrania. Wojciech Brzozowski dodał, że raport powizytacyjny powinien zostać opublikowany w rozsądnym terminie.

Spotkanie dotyczyło również wątpliwości związanych z wykorzystywaniem monitoringu do kontrolowania funkcjonariuszy SW. Kwestia ta była przedmiotem wystąpienia RPO do Ministra Sprawiedliwości w ubiegłym roku.

Przedstawiciele związku zawodowego poruszyli ponadto kwestię negatywnych konsekwencji finansowych dla funkcjonariuszy korzystających ze zwolnień lekarskich czy urlopów związanych z opieką nad dzieckiem. Funkcjonariuszom na zwolnieniu lekarskim obniżane są dodatki służbowe. Natomiast ci, którzy skorzystali z urlopów przeznaczonych na opiekę nad dzieckiem, mogli być pominięci przy przyznawaniu dodatków motywacyjnych. Również w tych sprawach RPO interweniował w przeszłości.