Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Niestety nie.

Możliwość uzyskania dodatkowego zasiłku opiekuńczego wynika z ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (t.j. Dz.U.2020.1842 ze zm.), dalej jako „ustawa covidowa”. Na podstawie rozporządzeń wykonawczych wydanych do tej ustawy, termin wypłaty dodatkowego zasiłku opiekuńczego wydłużony został do 11 kwietnia 2021 r.

Wypłata tego świadczenia następuje wg zasad określonych w ustawie z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (t.j. Dz.U.2020.870 ze zm.), dalej jako „ustawa zasiłkowa”. Zgodnie z art. 32 ustawy zasiłkowej, zasiłek opiekuńczy przysługuje ubezpieczonemu zwolnionemu od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem w wieku do ukończenia 8 lat w przypadku nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły, do których dziecko uczęszcza, a także w przypadku choroby niani, z którą rodzice mają zawartą umowę.

Jednakże, w art. 34 ustawy zasiłkowej określono, że zasiłek opiekuńczy nie przysługuje, jeżeli poza ubezpieczonym są inni członkowie rodziny pozostający we wspólnym gospodarstwie domowym, mogący zapewnić opiekę dziecku lub choremu członkowi rodziny. Nie dotyczy to jednak opieki sprawowanej nad chorym dzieckiem w wieku do 2 lat.

Stan prawny na dzień 30 marca 2021 r.

Czy gdy ciężarna żona jest na zwolnieniu lekarskim, mąż otrzyma zasiłek opiekuńczy w związku z zamknięciem przedszkola, do którego uczęszcza dziecko?

Raczej tak

Podstawą prawną do wypłaty dodatkowego zasiłku opiekuńczego jest art. 4 (i w przypadku rolników art. 4a) ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (t.j. Dz.U.2020.1842 ze zm.), dalej jako „ustawa covidowa”.

Zgodnie z ust. 1 art. 4 ustawy covidowej, w przypadku zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola, szkoły lub innej placówki, do których uczęszcza dziecko albo niemożności sprawowania opieki przez nianię lub dziennego opiekuna z powodu COVID-19 ubezpieczonemu zwolnionemu od wykonywania pracy oraz funkcjonariuszowi, o którym mowa w ust. 4, zwolnionemu od pełnienia służby z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem legitymującym się orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności do ukończenia 18 lat albo dzieckiem z orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego przysługuje dodatkowy zasiłek opiekuńczy do 11 kwietnia 2021 r. Termin ten wynika z przepisów wykonawczych wydanych na podstawie ustawy covidowej.

Ponadto, ustawa covidowa stanowi, że dodatkowy zasiłek opiekuńczy przyznawany jest w trybie i na zasadach określonych w ustawie z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (t.j. Dz.U.2020.870 ze zm.), dalej jako „ustawa zasiłkowa”. Zgodnie z art. 34 ustawy zasiłkowej, zasiłek opiekuńczy nie przysługuje, jeżeli poza ubezpieczonym są inni członkowie rodziny pozostający we wspólnym gospodarstwie domowym, mogący zapewnić opiekę dziecku lub choremu członkowi rodziny. Nie dotyczy to jednak opieki sprawowanej nad chorym dzieckiem w wieku do 2 lat. W związku z tym, we wniosku do uzyskania dodatkowego zasiłku opiekuńczego należy zawrzeć oświadczenie, z którego będzie wynikać, że w tym czasie małżonek czy drugi rodzic nie jest w stanie zapewnić opieki nad dzieckiem.

Zwolnienie lekarskie żony czyli zwolnienie chorobowe oznacza jednak niezdolność do pracy. W razie wątpliwości czy małżonka przebywająca na zwolnieniu chorobowym jest w stanie sprawować opiekę nad dzieckiem, należy zwrócić się z tym do lekarza, który wystawił zwolnienie.

Więcej informacji i formularze wniosków można znaleźć na stronie: https://www.zus.pl/o-zus/aktualnosci/-/publisher/aktualnosc/1/dodatkowy-zasilek-opiekunczy-do-24-grudnia-i-od-28-grudnia-2020-r_-do-11-kwietnia-2021-r_/3933776

Stan prawny na 30.03.2021 r.