Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Rzecznik Praw Obywatelskich otrzymuje skargi dotyczące wciąż nierozwiązanej kwestii wyczerpania się sum gwarancyjnych określonych w umowach ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych zawartych w latach 90.

Z tym problemem boryka się kilka tysięcy osób poszkodowanych w tamtym okresie w wypadkach komunikacyjnych. Rzecznik usłyszał o tym w czasie spotkania regionalnego w Białymstoku.

Chodzi o osoby, które utraciły lub też w najbliższym czasie mogą utracić możliwość dalszego uzyskiwania należnych im świadczeń. Dzieje się tak dlategoże na początku lat 90. przepisy przewidywały dużo niższe wysokości sum gwarancyjnych niż obecnie. Rzecznik wystąpił do Marszałka Senatu RP o systemowe rozwiązanie przedstawionego problemu, poprzez podjęcie odpowiedniej inicjatywy ustawodawczej.

Problem ten dotyczy m.in. Pana Tomasza, który w 1992 r., będąc wówczas 3,5-letnim dzieckiem, został potrącony przez samochód. Na skutek wypadku doszło do licznych i ciężkich obrażeń ciała, w tym do urazu rdzenia kręgosłupa. Pan Tomasz jest teraz osobą z niepełnosprawnością w stopniu znacznym, wymaga stałej opieki.

Pojazd sprawcy nie miał ubezpieczenia OC. Poszkodowany wystąpił o wypłatę odszkodowania, zadośćuczynienia za doznaną krzywdę oraz rentę przeciwko Ubezpieczeniowemu Funduszowi Gwarancyjnemu. Obecnie, w związku z wyczerpaniem się sumy gwarancyjnej, sąd – na wniosek Funduszu - zadecydował o pozbawieniu wykonalności tytułu wykonawczego (orzeczenia sądu), na mocy którego zasądzono na rzecz Pana Tomasza miesięczną rentę w wysokości 1000 zł. Tym samym wygasł obowiązek wypłaty renty. Pan Tomasz został więc bez ochrony i środków koniecznych do dalszego leczenia i egzystencji.

Problem wyczerpalności sum gwarancyjnych był wielokrotnie sygnalizowany przez Rzecznika Ubezpieczonych oraz Pełnomocnika Rządu ds. Równego Traktowania, w kontekście możliwości podwyższenia świadczeń należnych poszkodowanym. W tej sprawie interweniował również Rzecznik Praw Obywatelskich, kierując w dniu 22 grudnia 2008 r. wystąpienie do Ministra Finansów, który jednak nie podzielił stanowiska o zasadności wprowadzenia zmian w przepisach prawa.