Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Pani Katarzyna straciła prawo do zwolnienia podatkowego przez to, że nie zgłosiła fiskusowi w terminie nabycia mieszkania w drodze spadku po zmarłym ojcu. Uchybienie terminu nastąpiło z przyczyn od niej niezależnych (pani Katarzyna cierpi na zaburzenia psychiczne w związku z rozpoznaną u niej schizofrenią paranoidalną oraz upośledzeniem umysłowym). W związku z tym, że nie ma możliwości przywrócenia terminu do złożenia wymaganego zgłoszenia, córka Pani Katarzyny, działając jako jej opiekun prawny, wystąpiła o umorzenie zaległości podatkowej w podatku od spadków i darowizn.

Prezydent miasta nie wyraził zgody na udzielenie ulgi, tłumacząc, że interes publiczny polega na płaceniu podatków. Organy podatkowe pierwszej i drugiej instancji podzieliły to stanowisko.

Sprawa trafiła do sądu administracyjnego, a do postępowania przystąpił Rzecznik Praw Obywatelskich.

WSA w Warszawie na rozprawie w dniu 7 października 2016 r. (sygn. akt III SA/Wa 2288/15) w całości podzielił stanowisko Rzecznika i zgodnie z wnioskiem RPO uchylił wszystkie rozstrzygnięcia, jakie zapadły w sprawie Pani Katarzyny (decyzje dyrektora izby skarbowej, naczelnika urzędu skarbowego, a także postanowienie prezydenta miasta).

W ustnych motywach rozstrzygnięcia, sąd podkreślił, że interes publiczny powinien być badany wielopłaszczyznowo, także z uwzględnieniem okoliczności powstania zaległości podatkowej. Nie można w sposób automatyczny utożsamiać interesu publicznego z interesem fiskusa, tak jak to zrobiły organy w sprawie Pani Katarzyny. Sąd zwrócił uwagę, że przy ocenie przesłanki interesu publicznego, należy badać także stopień „zawinienia” podatnika w wypełnieniu obowiązku podatkowego.

Jest to kolejne korzystne rozstrzygniecie, jakie zapadło z udziałem Rzecznika Praw Obywatelskich, w sprawach dotyczących udzielenia ulgi podatkowej.

Wyrok jest nieprawomocny.