Warsztaty o Rzeczniku Praw Obywatelskich dla mieszkańców Hajnówki i okolic
- Problemem jest to, że autobusy nie dojeżdżają do naszych wsi. Trudno nam wybrać się do lekarza czy urzędu. Ale jak we wsi jest ośmiu mieszkańców, to przecież autobus trudno zorganizować. Tu nie ma prostych rozwiązań – opowiadali mieszkańcy podczas spotkania w świetlicy wiejskiej w Wojnówce, nieopodal granicy z Białorusią. W powiecie hajnowskim jest wiele wiosek, które w szybkim tempie starzeją się i wyludniają. W wielu z nich, zamieszkują już tylko starsi mieszkańcy.
10-11 maja miały miejsce warsztaty na temat kompetencji Rzecznika Praw Obywatelskich i pisania wniosków do RPO dla mieszkańców Hajnówki i okolic.
W świetlicy wiejskiej zebrali się członkowie i członkinie Koła Gospodyń Wiejskich z Wojnówki i Długiego Brodu. W spotkaniu wzięła udział także przedstawicielka Ośrodka Pomocy Społecznej z Dubicz Cerkiewnych.
- Młodzi wyjeżdżają, na ławeczkach przed domami mało już kto siedzi. W świetlicy spotykamy się i rozmawiamy. To dla nas ważne miejsce. Ostatnio organizowaliśmy tutaj warsztaty pisania ikon, malowania i rękodzieła - opowiadali starsi mieszkańcy.
W trakcie spotkania uczestnicy napisali przykładowe wnioski do Rzecznika Praw Obywatelskich. Zastanawiali się, co mogą zrobić, gdy otrzymają odmowną decyzję od Ośrodka Pomocy Społecznej w sprawie przyznania świadczeń. Jak mogą występować o zapewnienie dostępności architektonicznej w urzędzie. Jakie kroki mogą podjąć, gdy ze strony lekarzy spotkają się z dyskryminującym traktowaniem z powodu wieku.
- Rzecznik Praw Obywatelskich podejmuje interwencje, gdy naruszane są prawa i wolności obywateli, gdy dochodzi do dyskryminacji. Warto, aby Państwo aktywnie działali, gdy czujecie się, niesprawiedliwie potraktowani. Warto prosić urzędy o informacje, wyjaśnienia, odwoływać się od decyzji. To buduje poczucie sprawczości - podkreślała Anna Kania z Wydziału Przyjęć Interesantów Biura RPO.
- Jeśli nie są Państwo pewni, czy sprawa, którą chcą Państwo zgłosić, leży w kompetencjach Rzecznika Praw Obywatelskich. Mogą Państwo zadzwonić do Biura RPO na Infolinię i porozmawiać z dyżurującymi prawnikami - dodała Anna Kania.
Na problem wykluczenia transportowego skarżyli się także mieszkańcy, którzy przyszli na warsztaty do biblioteki w Hajnówce - Chodzę na zajęcia do Środowiskowego Domu Samopomocy. W okresie letnim zostaną zawieszone autobusy dojeżdżające do placówki. Dla mnie to duży problem, jestem starszą osobą, chodzę z laską. Martwię się. Wiele osób jest w podobnej sytuacji.
- My także mamy trudności z dojechaniem na Warsztaty Terapii Zajęciowej. Część z nas mieszka we wsiach pod Hajnówką, nie ma autobusów. - Ja przyjeżdżam samochodem, ale nie wszyscy mają taką możliwość - opowiadał pan Marek.
- Mają Państwo prawo do informacji publicznej. Możecie pytać urząd gminy o to, czy zapewnia dowozy dla osób z niepełnosprawnościami, na jakich zasadach i ile osób korzysta z takiego wsparcia. Możecie przedstawić swoje potrzeby w tym zakresie i pytać o plany rozwijania usług w najbliższych latach. Ważne, aby wasze potrzeby i wasz głos były słyszalne - zaznaczyła Beata Tokarz-Kamińska z Centrum Projektów Społecznych BRPO.
W warsztatach w bibliotece wzięli udział mieszkańcy w różnym wieku. Widać było, że biblioteka, to miejsce, w którym dużo się dzieje, w którym mieszkańcy czują się dobrze. Wiele osób poznało się właśnie na spotkaniach i dyskusjach organizowanych przez bibliotekę. Pracując w grupach, przygotowali przykładowe wnioski do Rzecznika Praw Obywatelskich. Wiedzę zdobytą na warsztatach sprawdzili, odpowiadając na pytania Quizu na temat kompetencji RPO.
W trakcie wizyty w Hajnówce pracowniczki Biura RPO spotkały się także ze słuchaczkami i słuchaczami Uniwersytetu Trzeciego Wieku w Hajnówce. W trakcie wykładu wygłoszonego przez Annę Kanię starsi mieszkańcy dowiedzieli się, w jakich sprawach Rzecznik Praw Obywatelskich może podjąć interwencję, jak mogą zgłosić wniosek do RPO, poznali także działania podejmowane przez Komisję Ekspertów ds. Osób Starszych przy RPO.
- Uniwersytet Trzeciego Wieku w Hajnówce działa już 16 lat. Gratulujemy Państwu tej aktywności, społecznego, oddolnego zaangażowania. Budujecie Państwo społeczność, która daje Wam wzajemne wsparcie, tworzy przestrzeń do rozwijania pasji, a wielu osobom pozwala pokonać samotność - to jest bardzo cenne - podkreślała Beata Tokarz-Kamińska z Biura RPO.
W trakcie wizyty w Hajnówce przedstawicielki biura RPO spotkały się także z uczestnikami projektu "Dostępna Hajnówka", aby poznać dobre praktyki i doświadczenia w zakresie zapewniania dostępności usług kulturalnych i turystycznych oraz usług urzędu gminy osobom ze szczególnym potrzebami. W trakcie tego międzynarodowego projektu - uczestnicy poznali doświadczenia włoskiego miasta Matera, przeprowadzili audyt dostępności.
Wypracowane i przetestowane zostały konkretne rozwiązania takie jak np.: spektakle szeptane, pokazy filmowe z audiodeskrypcją, zakupione zostały "czytaki" umożliwiające wgranie i słuchanie książek dla osób starszych i z niepełnosprawnością wzroku, słuchawki do audiodeskrypcji, dostosowane zostały łazienki, wypracowano system oznaczania budynków i tabliczek alfabetem Braille’a, urząd gminy zakupił przenośną pętlę indukcyjną.
- Dostępność to proces. Projekt pomógł wypracować wiele rozwiązań i rozpoczął współpracę. Jest jednak jeszcze dużo do zrobienia. Ważna jest przede wszystkim zmiana postaw urzędników i mieszkańców - podsumowali dyskusję uczestnicy spotkania.
W działaniach projektu koordynowanych przez Ośrodek Wspierania Organizacji Pozarządowych z Białegostoku brały udział Miejska Biblioteka Publiczna w Hajnówce, Hajnowski Dom Kultury, Urząd Gminy Hajnówka, Stowarzyszenie Kulturalne "Pocztówka".