Usuwanie skutków powodzi. RPO pisze do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie zróżnicowania zasad udzielania dotacji na ten cel
Art. 37 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o Narodowym Planie Rozwoju stanowi, że działania z zakresu rozwoju regionalnego mogą być finansowane z dotacji celowych z budżetu państwa w przypadku realizacji programów interwencyjnych tworzonych i realizowanych w razie klęsk żywiołowych, nagłych sytuacji kryzysowych.
Do dotacji udzielanych w tym trybie znajduje zastosowanie art. 128 ust 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, zgodnie z którym kwota dotacji na dofinansowanie zadań własnych bieżących i inwestycyjnych nie może stanowić więcej niż 80% kosztów realizacji zadania, chyba że odrębne ustawy stanowią inaczej.
Wyjątek stanowią dotacje udzielane na podstawie art. 35 ustawy z dnia 16 września 2011 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi. Stanowi, że w przypadku udzielania gminom dotacji przeznaczonej na zadania własne związane z usuwaniem skutków powodzi, nie stosuje się warunku określonego w art. 128 ust. 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, jeżeli straty poniesione przez gminę przekroczyły 50% planowanych dochodów własnych za rok poprzedzający rok wystąpienia powodzi.
Tymczasem przedstawiciele powiatów wskazują, że ograniczenie wysokości udzielanych im dotacji wpływa negatywnie na możliwość realizowania zadań publicznych w zakresie ochrony przeciwpowodziowej i zapobiegania innym nadzwyczajnym zagrożeniom życia i zdrowia ludzi oraz środowiska. Istnieje niebezpieczeństwo, że w sytuacji kryzysowej usuwanie skutków powodzi na obszarze powiatu może następować kosztem realizacji innych, niezwykle istotnych zadań własnych powiatu, takich jak m.in. promocja i ochrona zdrowia, pomoc społeczna, wsparcie rodziny i systemu pieczy zastępczej, polityka prorodzinna, czy wsparcie osób niepełnosprawnych.
Rzecznik zwrócił się do Ministra z prośbą o zajęcie stanowiska wobec zasygnalizowanych wątpliwości i uwag, w szczególności o wyjaśnienie przyczyn zróżnicowania zasad udzielania dotacji jednostkom samorządu terytorialnego przeznaczonych na zadania własne związane z usuwaniem skutków powodzi.