Udział BRPO w konsultacjach Parlamentarnego Zespołu Obrony Praworządności ws. projektu ustawy o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich
- Konsultacje Parlamentarnego Zespołu Obrony Praworządności poprzedzają prace legislacyjne w Sejmie i Senacie
- W trakcie spotkania eksperci wskazali na kluczowe problemy w tworzeniu systemu resocjalizacji nieletnich (m.in. brak środowiskowego wsparcia nieletnich przed skierowaniem ich do placówki wychowawczej) oraz konieczność odpowiedniego zabezpieczenia podstawowych praw nieletnich w postępowaniu sądowym
- Potrzeba wprowadzenia kompleksowej zmiany w postępowaniu w sprawach nieletnich oraz reorganizacja systemu wychowania i resocjalizacji młodzieży zgłaszana jest przez Rzecznika Praw Obywatelskich od lat
30 września 2021 r. przedstawicielki Biura Rzecznika Praw Obywatelskich Katarzyna Kopystyńska (Zespół ds. Wykonywania Kar) oraz Magdalena Dziedzic (Krajowy Mechanizm Prewencji Tortur) wzięły udział w posiedzeniu Parlamentarnego Zespołu Obrony Praworządności dotyczącym rządowego projektu ustawy o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich.
Spotkanie było prowadzone przez wicemarszałkinię Senatu Gabrielę Morawską-Stanecką, posła Piotra Zientarskiego oraz senatora Krzysztofa Kwiatkowskiego. W spotkaniu uczestniczyli również: przedstawiciele NIK, Biura Rzecznika Praw Dziecka, Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka, Stowarzyszenia Adwokackiego „Defensor Iuris" oraz NSZZ Pracowników Schronisk dla Nieletnich i Zakładów Poprawczych.
Posiedzenie miało na celu debatę i zgłoszenie uwag do rządowego projektu ustawy, która w kompleksowy sposób ma uregulować proces wspierania wychowania oraz resocjalizacji nieletnich i zastąpić obecnie obowiązującą ustawę o postępowaniu w sprawach nieletnich.
Projekt przewiduje między innymi stworzenie nowego typu placówki dla nieletnich – Okręgowego Ośrodka Wychowawczego, do którego mieliby trafiać nieletni stwarzający szczególne problemy wychowawcze lub przejawiający znaczny stopień demoralizacji.
W trakcie posiedzenia eksperci podkreślali konieczność zapewnienia odpowiedniego finansowania placówek wychowawczych oraz resocjalizacyjnych dla nieletnich, umożliwiającego zatrudnienie wyspecjalizowanej kadry, potrzebę profilowania Młodzieżowych Ośrodków Wychowawczych gwarantujących efektywną pracę z nieletnimi z zaburzeniami psychicznymi czy uzależnieniami, zwiększenie wsparcia nieletnich po opuszczeniu przez nich placówki. Zwrócono również uwagę na przestrzeganie gwarancji antytorturowych (m.in. zapewnienie pomocy prawnej oraz rejestrowanie przesłuchań) na każdym etapie postępowania.
Potrzeba wprowadzenia kompleksowej zmiany w postępowaniu w sprawach nieletnich oraz reorganizacja systemu wychowania i resocjalizacji młodzieży zgłaszana jest przez RPO od lat. Kluczowe postulaty odnoszące się do projektu ustawy o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich, zostały przedstawione w opinii Rzecznika z 25 sierpnia 2021 r., natomiast problemy systemowe, z którymi obecnie mierzą się Młodzieżowe Ośrodki Wychowawcze ujęte zostały w wystąpieniu RPO do Prezesa Rady Ministrów z 19 lipca 2021 r.