Sprawa pana Zbigniewa: RPO interweniuje, by nie musiał żyć w Domu Pomocy Społecznej
Po śmierci rodziców pan Zbigniew z rozpoznaną niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym został postanowieniem Sądu Rejonowego w J. umieszczony przymusowo w domu pomocy społecznej a lokal komunalny, w którym zamieszkiwał, został zbyty na rzecz osoby trzeciej. Pan Zbigniew zwrócił się z wnioskiem o pomoc do Rzecznika Praw Obywatelskich pisząc, iż nie udzielono mu właściwego wsparcia oraz, że nie wyobraża sobie przebywać w DPS do końca życia.
Zainteresowany samodzielnie wnioskował o przyznanie mu przez sąd pełnomocnika z urzędu. Pełnomocnik jednak nie skontaktował się z panem Zbigniewem, a jego udział w toczącym się postępowaniu był bierny. Z tych przyczyn Rzecznik wystąpił ze skargą o wznowienie postępowania w sprawie o przymusowe umieszczenie w domu pomocy społecznej, wskazując jako podstawę skargi art. 401 pkt 2 k.p.c., tj. nienależytą reprezentację. Sprawę zarejestrowano pod sygn. akt III RNs 484/15. (BPW.7065.7.2016., poprzednio: III.7065.121.2015)
W toku postępowania sądowego zostało ujawnione, iż mężczyzna po śmierci rodziców złożył wniosek o wstąpienie w stosunek najem lokalu mieszkalnego, lecz Urząd Miejski uznał, że skoro wnioskodawca jest w Domu Pomocy Społecznej to uregulowanie stanu prawnego lokalu mieszkalnego po zmarłych jest niemożliwe i pozostawił wniosek pana Zbigniewa bez rozpoznania. Rzecznik wystąpił do Burmistrza podnosząc, iż takie działania mogły stanowić naruszenie prawa mężczyzny. Podkreślono, że pan Zbigniew spełnił przesłanki wstąpienia z mocy prawa w stosunek najmu w oparciu o przepis art. 691 kodeksu cywilnego.
W odpowiedzi na wystąpienie burmistrza, dwa dni przed ostatnią rozprawą poinformował, że Wnioskodawca otrzyma lokal o powierzchni i standardzie adekwatnym do poprzednio zajmowanego najpóźniej do końca maja. 5 maja 2016 r. sąd rejonowy uwzględnił w całości skargę Rzecznika Praw Obywatelskich. Postanowienie uprawomocniło się w 21 czerwca 2016 r.
Pan Zbigniew w dniu 1 lipca 2016 r. miał opuścić DPS, jednak podczas rozmowy przeprowadzonej w dniu 29 czerwca 2016 r. kuratorka pana S. poinformowała Rzecznika, że MOPS nie zapewnił Zainteresowanemu usług opiekuńczych w związku z czym zamierza ona ponownie wystąpić z wnioskiem o umieszczenie go w domu pomocy społecznej. Telefonicznie skontaktowano się z Dyrektorem MOPS, który zapewnił, iż zostaną Zainteresowanemu zapewnione usługi specjalistyczne (pielęgniarskie) w wymiarze 2 godziny na dobę, w związku z czym w dniu 1 lipca 2016 r. zostanie zwolniony z domu pomocy społecznej i rozpocznie samodzielne życie.