Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Rzecznik Praw Obywatelskich podjął działania celem rozwiązania problemu osób, które w przeszłości zaciągnęły kredyty hipoteczne w walucie obcej, w tym franku szwajcarskim. Na tle indywidualnych umów, Rzecznik zwrócił się do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów o zbadanie czy doszło do naruszenia zbiorowych interesów konsumentów.

W odpowiedzi Prezes UOKiK zgodził się z Rzecznikiem, że stosowanie przez banki postanowień wzorców umów, które zostały wpisane do rejestru postanowień wzorców umów uznanych za niedozwolone, stanowi praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów. Prezes UOKiK poinformował jednakże, że fakt wcześniejszego usunięcia przez przedsiębiorcę z dotychczas stosowanego wzorca umowy postanowienia niedozwolonego, mimo braku formalnego wyłączenia tożsamych postanowień z treści już zawartych umów (np. w formie aneksu do umowy), uniemożliwia wszczęcie takiego postępowania. Nadto w sprawie, w której zwrócił się Rzecznik, Prezes UOKiK nie dysponował możliwością wszczęcia wobec tego przedsiębiorcy postępowania w sprawie stosowania praktyki naruszającej zbiorowe interesy konsumentów, gdyż bank nie udzielał już kredytów indeksowanych.

Prezes UOKiK wskazał również na możliwość indywidualnej obrony konsumenta przed sądem powszechnym w sprawie kontroli incydentalnej wzorców umownych, gdy bank wywodzi z niedozwolonego postanowienia skutki prawne.

W kwestii wprowadzania konsumentów w błąd przy udzielaniu kredytów indeksowanych, Prezes UOKiK poinformował, że nie może wszcząć postępowania w sprawie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów, jeśli od końca roku, w którym zaprzestano ich stosowania, upłynął rok.

Rzecznik Praw Obywatelskich monitoruje ten problem.